Toruński Portal Turystyczny

Aleja Herbów Miast Hanzeatyckich i Handlowych

Wiosną 2009 r. 22 stylizowane herby miast, głównie hanzeatyckich, z którymi Toruń utrzymywał w średniowieczu ożywione kontakty handlowe (zobacz: Toruń: hanzeatycke emporium) utworzyły wyjątkową aleję w nawierzchni ulicy Szerokiej na Starym Mieście.
Tablice zostały wykonane ze stali, mosiądzu, czerwonawego mosiądzu i czarnego kamienia. 22 znaki mają przypominać mieszkańcom i turystom czasy największej świetności Torunia - średniowiecza i epoki wczesnonowożytnej. Sam Toruń był również wówczas jednym z najprężniejszych ośrodków Hanzy - związku miast handlowych Europy Północnej, który skupiał najważniejsze grody wybrzeża Morza Bałtyckiego i Północnego.
 
Projekt herbów powstał w oparciu o rekonstrukcje symboli z fryzu heraldycznego z fasady dawnego Dworu Artusa w Toruniu.
Ten fryz heraldyczny umieszczony był poziomo nad gzymsem wieńczącym parter toruńskiego Dworu Artusa. Mógł on być elementem średniowiecznej dekoracji budynku, pomimo (nieznacznych) przebudowań jego fasady wraz z ornamentyką w okresie nowożytnym, z którego to czasu znany jest widok Dworu Artusa wg Georga Friedricha Steinera (ilustracja obok).
 
Fragment kolorowanego rysunku dawnego Dworu Artusa, wg G. F. Steinera
 
Pięć pierwszych herbów to herby miast pruskich, wg kolejności: Chełmno, Toruń, Elbląg, Królewiec, Gdańsk.
Kolejne herby przedstawiają miasta: Brema, Dortmund, Soest, Lubeka, Osnabrück, Norymberga, Ratyzbona, Brunszwik, Kolonia, Hamburg, Wrocław, Stralsund (Strzałów), Rostock (Rostok), Lejda, Naumburg, Erfurt, Münster.
Wyjątkiem wśród tego zestawu herbów miast hanzeatyckich jest wskazanie Norymbergi oraz Lejdy, które faktycznie nie należały do Hanzy, a były jej konkurentami. Bez wątpienia jednak Norymberga i Lejda należała - jak pozostałe miasta - do najważniejszych wówczas ośrodków handlowych Europy oraz do miast, z którymi szerokie kontakty utrzymywał Toruń.
Wszystkie miasta, które symbolizowały herby toruńskie, należały - poza Chełmnem - do grupy dużych i najważniejszych miast europejskich, liczących w średniowieczu powyżej 10 tys. mieszkańców.
 
Swoistą kontynuacją  Alei herbów z dawnej fasady Dworu Artusa jest kilka herbów miejskich dodanych w roku 2010 w ulicy Królowej Jadwigi - przedłużeniu ul. Szerokiej na Nowym Mieście.
Tutaj zostały wmontowane herby innych miast, z którymi dawny Toruń utrzymywał ścisłe kontakty handlowe, a które nie znalazły się na wspomnianej dawnej fasadzie Dworu Artusa. Są to miasta Kraków, Lwów, Dorpat, Ryga, Londyn, Bergen, Brugia, Nowogród Wielki, z których cztery ostatnie to kantory hanzeatyckie, gdzie kupcy toruńscy byli częstymi gośćmi.
 
Herby miast to nie jedyne historyczne ozdoby, które umieszczono na ul. Szerokiej i Królowej Jadwigi. Dodatkowo na stylizowanych latarniach pojawiły się herby wybranych rodów patrycjuszowskich Torunia oraz średniowieczne znaki cechowe.
 
https://toruntour.pl/4615/torun-aleja-herbow-miast-hanzeatyckich-i-handlowych-2