Zajęcia edukacyjne (lekcje muzealne)

1. Herb i pieczęcie Torunia
Wystawa Dawny Toruń. Historia i rzemiosło artystyczne 1233–1793
Co to jest herb i z jakich składa się części? Co przedstawia toruński herb? Kiedy pojawił się anioł? Zabawa w poszukiwanie herbu. Pokaz odciskania pieczęci za pomocą kopii najstarszych tłoków pieczętnych miasta Torunia.
Zajęcia plastyczne: kolorowanie herbu Torunia.
kl. I–III

3. Jak ubierali się mieszczanie w dawnych wiekach?
Wystawa Galeria sztuki gotyckiej
Praca w grupach – odszukiwanie kostiumów gotyckich na obrazach w galerii, a następnie omówienie poszczególnych strojów oraz przebieranie dzieci w historyczne ubiory.
kl. IV–VIII

4. Rzemieślnicy toruńscy w dawnych wiekach
Wystawa Dawny Toruń. Historia i rzemiosło artystyczne 1233–1793
Co to jest cech rzemieślniczy? Uczeń, czeladnik, mistrz. Odnajdywanie wyrobów kowali, ślusarzy, konwisarzy, złotników – zajęcia w grupach.
Praca plastyczna w grupach: uczniowie zainspirowani różnorodnymi wywieszkami cechowymi oraz przedmiotami wykonanymi przez poszczególnych rzemieślników tworzą
z białych i czarnych kartonów dowolną wywieszkę cechową.
kl. III–VIII

5. Rola i funkcje ratusza w dawnych wiekach (parter)
Wystawy Dawny Toruń. Historia i rzemiosło artystyczne 1233–1793, Galeria sztuki gotyckiej
Pomieszczenia handlowe (ławy chlebowe, kramy, budy, sukiennice, waga miejska, magazyny) oraz sala sądowa. Praca z planami ratusza.
Warsztaty teatralne: w sali dawnych sukiennic scenka kupiecka przybliżająca handel suknem.
kl. II–VIII

6. Rola i funkcje ratusza w dawnych wiekach (I p.)
Sala Mieszczańska z galerią portretu mieszczańskiego XVI–XVIII w., Sala Królewska
Siedziba Rady Miejskiej, kancelaria, pomieszczenia reprezentacyjne, Sala Wielka i Sala Królewska. Praca z planami Ratusza Staromiejskiego. W Sali Mieszczańskiej przy portretach mieszczańskich zajęcia kostiumologiczne przybliżające wizerunki dawnych burmistrzów Torunia.
Warsztaty teatralne: w Sali Rady Miejskiej scenka obrad Rady Miasta Torunia.
kl. II–VIII

7. Królowie polscy w Toruniu
Sala Królewska, Sala Mieszczańska z galerią portretu mieszczańskiego XVI–XVIII w.
W Sali Królewskiej uczniowie zapoznają się z historią pocztu królewskiego, analizują wybrane portrety, słuchają opowieści o ważnych wizytach królów polskich w Toruniu.
Warsztaty teatralne: w Sali Królewskiej odbywa się inscenizacja uroczystości koronacji,
z wykorzystaniem kopii strojów koronacyjnych i insygniów. W Sali Mieszczańskiej natomiast dzieci i młodzież mogą wziąć udział w inscenizacji balu wydanego na cześć króla. Uczniowie przebrani w dawne stroje uczą się dworskiego tańca – pawany.
kl. III–VI

9. W pracowni Jana Matejki
Sala Mieszczańska z galerią portretu mieszczańskiego XVI–XVIII w.; wystawa Sztuka sakralna nowożytnego Torunia
W trzech salach dzieci kolejno zapoznają się z trzema gatunkami malarstwa: portretem, obrazem o treści religijnej oraz płótnem historycznym. Biorą udział w ćwiczeniach utrwalających poznane gatunki, oglądają krótki pokaz multimedialny o malarstwie Jana Matejki. Następnie „wchodzą” do zainscenizowanej pracowni Jana Matejki, gdzie odkrywają tajniki warsztatu malarskiego dziewiętnastowiecznego malarza historycznego.
kl. III–VI

10. Tajemnice skarbu ze Skrwilna
Wystawy: Skarb ze Skrwilna, Złotnictwo świeckie polskie i obce
Historia odnalezienia skarbu. Zapoznanie się z przedmiotami z zastawy stołowej oraz
z biżuterią. Szkicowanie wybranych przedmiotów.
Warsztaty teatralne: inscenizacja ukazująca siedemnastowieczny stół szlachecki
i przygotowania do uczty w dworku należącym do właścicieli skarbu ze Skrwilna.
kl. IV–VI

11. Prawie wszystko o portrecie
Sala Mieszczańska z galerią portretu mieszczańskiego XVI–XVIII w., wystawy: Galeria malarstwa polskiego od połowy XVIII w. do pocz. XX w., Poczet Królów Polskich
Co to jest portret? Różne rodzaje portretów.
Warsztaty plastyczne w grupach: malowanie portretu w skali 1:1.
kl. I–VI

12. Ciche życie przedmiotów – zajęcia o martwej naturze
Wystawa Galeria malarstwa polskiego od połowy XVIII w. do pocz. XX w.
Zwiedzanie galerii i wyszukiwanie martwych natur. Analiza obrazów. Pokaz multimedialny
o martwej naturze na przestrzeni wieków.
Warsztaty plastyczne: układanie i malowanie kompozycji martwej natury.
kl. II–VI

13. Żywe barwy witraża
Wystawa Galeria sztuki gotyckiej
Co to jest witraż? Prezentacja zachowanych gotyckich witraży oraz surowców niezbędnych do ich powstania. Opowieść o etapach tworzenia witraży w dawnych czasach.
Warsztaty plastyczne: dla dzieci starszych – zespołowe tworzenie projektu witraża przeznaczonego do dużego okna gotyckiego; dla dzieci młodszych – witrażowe kolorowanki.
kl. II–VI

14. Gęsie pióro, pergamin, papier – jak pisano w dawnych wiekach?
Wystawa Galeria sztuki gotyckiej
Prezentacja dokumentów znajdujących się na wystawach: Dawny Toruń. Historia i rzemiosło artystyczne 1233–1793 oraz Mennice i monety toruńskie 1233/1238–1765. Pokaz materiałów pisarskich (tabliczki woskowe, pergamin, papier czerpany).
Warsztaty plastyczne: uczestnicy tworzą dokument, zapoznają się ze wzornikami pisma gotyckiego i z zasadami tworzenia średniowiecznego dokumentu, piszą gęsimi piórami bądź stalówkami, malują inicjały i wykonują pieczęcie, które zawieszają na dokumentach.
kl. IV–VIII

15. Blask gotyckich ksiąg
Wystawa Galeria sztuki gotyckiej
Zajęcia rozpoczyna pokaz multimedialny, prezentujący kolejne etapy powstawania średniowiecznej księgi.
Warsztaty plastyczne: w zaaranżowanym średniowiecznym skryptorium uczniowie poznają warsztat pisarski i malarski, zdobywają umiejętności zestawiania barwników, używania złota, „komponowania” karty księgi itp. Własnoręcznie zdobią jedną stronę.
kl. V–VIII

16. Co to jest muzeum?
Co to jest muzeum? Rodzaje muzeów i ich podstawowe zadania.
Kim jest muzealnik? Poszukiwaczem, lekarzem zabytków, badaczem-detektywem, twórcą wystaw, nauczycielem muzealnym.
Praca z drukiem edukacyjnym oraz licznymi pomocami dydaktycznymi.
kl. I–IV

17. Co to jest grafika?
Zajęcia prowadzone w oparciu o czasowe wystawy grafiki.
Analiza wybranych na wystawie grafik. Prezentacja narzędzi pracy artysty grafika. W sali audiowizualnej pokaz filmu ukazującego powstawanie drzeworytu, miedziorytu i akwaforty.
Warsztaty plastyczne: własnoręczne tworzenie grafik.
kl. III–VIII

24. Świat Orientu
Uczestnicy poznają jeden z najbardziej egzotycznych krajów świata, Japonię, poprzez opowieść o tym fascynującym kraju, a także poprzez zaprezentowanie tradycyjnego stroju – kimona. Na zakończenie spotkania wszyscy biorą udział w tradycyjnej japońskiej ceremonii herbacianej.
kl. II–VI

25. Kimono – rzecz do noszenia
W trakcie spotkania uczestnicy dowiedzą się, czym jest kimono, jak się je zakłada i jakie funkcje pełni. Pogadanka z pokazem uzupełniona zostanie o wiadomości na temat rodzaju kimon, motywów zdobniczych występujących na tkaninach oraz elementów ubioru uzupełniających tradycyjny strój japoński, takich jak: pas obi i buty geta.
kl. II–VIII

26. Papier, jedwab, tusz – kaligrafia
Warsztaty plastyczne przy wystawach czasowych malarstwa, grafiki bądź kaligrafii dalekowschodniej.
W trakcie zajęć uczniowie zapoznają się z czterema skarbami kaligrafa dalekowschodniego: pędzlem, papierem, pałeczką tuszową, kamieniem pisarskim. Ćwiczą rozcieranie tuszu na kamieniu, trzymanie pędzla, umiejętność posługiwania się pędzelkiem – malują tuszem podstawowe kreski. Następnie słuchają krótkiej pogadanki o kaligrafii chińskiej, oglądają przykłady kaligrafii oraz wzorniki, po czym próbują malować kilka znaków kaligraficznych.
kl. III–VIII

28. Tajemniczy świat samurajów
Zajęcia rozpoczynają się od obejrzenia broni dalekowschodniej na stałej ekspozycji Muzeum. Uczestnicy poznają najbardziej charakterystyczne elementy uzbrojenia samurajów – walecznych japońskich wojowników. Następnie słuchają opowieści o samurajach.
Warsztaty plastyczne: origami – tworzenie samurajskiego hełmu kabuto, a następnie ozdabianie papierowego hełmu znakami bojowymi.
kl. III–VI

29. Jedno zagięcie rozpoczyna zabawę – warsztaty origami
Spotkanie poprzedzone prezentacją multimedialną przybliżającą dzieje origami w Japonii i na świecie. Uczestnicy poznają najsłynniejszego twórcę origami – Akira Yoshizawa, słynne Muzeum Origami w Tokio oraz najbardziej interesujące przykłady dzieł tej sztuki. Zwieńczeniem spotkania jest samodzielna praca polegająca na tworzeniu figurek z arkuszy kolorowego papieru.
kl. IV–VI

30. Zostań rycerzem
Lekcja o epoce rycerskiej: trudne zagadnienia z podstawy programowej dla klasy V można poznawać w bezpośrednim kontakcie: podczas zajęć spróbujemy wspólnie przymierzyć rycerski rynsztunek i sprawdzić, dlaczego nie każdy giermek zostawał rycerzem.