Relikwie św. Walentego w Chełmnie

W Chełmnie od XVII wieku przechowywane są relikwie św Walentego. Nie wiadomo kiedy zostały tam umieszczone.
Pierwsze wzmianki o kulcie św. Walentego w Chełmnie pochodzą z 1630 r. Wtedy to Jadwiga z Czarnków Działyńska w zamian za cudowne wyzdrowienie swojej córki i siebie ufundowała srebrny relikwiarz w 1630 r., w którym przechowywany jest fragment czaszki świętego. Relikwiarz wykonany został w Toruniu w pracowni znanego złotnika, Wilhelma de Lassensy (zobacz: Dawne złotnictwo toruńskie).

Relikwie św. Walentego przeniesiono do Chełmna prawdopodobnie z niedalekiej Brodnicy, gdzie przed Bramą Chełmińską istniała kaplica p.w. św. Walentego. Słynęła ona z licznych uzdrowień i były składane w niej liczne wota. Zburzona została przez Szwedów w 1629 r.

Jak podaje ks. Jakub Fankidejski w swojej pracy z 1880 r. pt. „Obrazy cudowne i miejsca dzisiejszej diecezji chełmińskiej”, jest to głowa świętego – właściwie nieznaczna cząstka. Relikwie są umieszczone w puszce w kształcie regularnego ośmioboku. Puszka jest cała ze srebra, wysoka jedną stopę, waży około trzy funty. U góry ma okrągłą pokrywę w kształcie kopuły, w której spoczywa relikwia i może być przez szkło widziana i całowana. Objętość ma ta relikwia około dwa palce”

W 1715 r. Księża Misjonarze, zarządzający kościołem Wniebowzięcia NMP i seminarium duchownym w Chełmnie, wznieśli osobny, istniejący do dziś ołtarz ku czci św. Walentego. Umieszczony w nim obraz przedstawia ścięcie świętego.
W 1718 r. relikwie nawiedził kanclerz wielki koronny Jan Szembek.
W XVII i XVIII wieku relikwie świętego Walentego były związane z kościołem szpitalnym Św. Ducha w Chełmnie.

 

Dzisiaj relikwie znajdują się w barokowym ołtarzu św. Walentego w farze chełmińskiej p.w. Wniebowzięcia NMP, gdzie każdego roku 14. lutego organizowana jest uroczysta msza święta, podczas której wystawiane są relikwie świętego patrona zakochanych. Po raz pierwszy wystawiono je w 2002 r. Od tego czasu co roku w mieście odbywają się walentynkowe zabawy i konkursy, a cały Dzień Świętego Walentego kończy się na rynku koncertem zespołów muzycznych, podczas którego tradycyjnie na płycie rynku układane jest wielkie płonące serce z lampionów.

 

Na zdjęciu po lewej: obraz z ołtarza św. Walentego (1715 r.) w farze mariackiej w Chełmnie. Przedstawia moment męczeńskiej śmierci poprzez ścięcie mieczem.