Wycieczka: Bydgoskie Przedmieście

Bydgoskie Przedmieście - rozciągające się na zachód od toruńskich Plant - to dawna ekskluzywna dzielnica z przełomu XIX i XX w. wyróżniająca się bogactwem architektury eklektycznej, secesyjnej, historyzującej i willi szachulcowych zatopionych w bujnej zieleni. Dużo tu więc budynków z elementami tzw. pruskiego muru, narożnymi wieżyczkami, zdobionych szczytami, wyróżniających się bogactwem detali i ornamentów.
Mieszkało tu wiele postaci znanych i znaczących nie tylko dla Torunia. W okresie międzywojennym w prowadzonym przez Kazimierę Żuławską pensjonacie „Zofijówka” zatrzymywała się czołówka polskiej elity artystycznej, gościli ludzie sztuki, m.in. Stanisław Przybyszewski, Tymon Niesiołowski, Stanisław Ignacy Witkiewicz, Juliusz Osterwa, Tadeusz Boy-Żeleński i in. W tej dzielnicy też powstała pierwsza polska Oficerska Szkoła Marynarki Wojennej. Tu mieszkał Artur Górski (1870-1959), znany pisarz i krytyk, twórca pojęcia "Młoda Polska", inni poeci, artyści, uczeni.
Niestety z elitarnej dzielnicy przed 1939 r. Bydgoskie Przedmieście w okresie PRL-u dość szybko przekształciło się w jedno z najbardziej szemranych osiedli, a to za sprawą totalnej wymiany mieszkańców i przekształcenia pięknych domów w przeludniony kwaterunek różnego poziomu lokatorów. Ale Bydgoskiemu Przedmieściu udało się zachować – przynajmniej we fragmentach – wyjątkowy klimat dawnego miasta, czemu pomagają remonty i rewitalizacje.

 

► Wycieczkę rozpoczynamy na ul. Fryderyka Chopina przy jej skrzyżowaniu z Al. 500-lecia. To jest miejsce na zachodnim skraju dawnych toruńskich nowożytnych obwarowań bastionowych, powstałych na podstawie formalnej akceptacji króla Zygmunta III Wazy z 1590 r. i w kolejnych wiekach przebudowywanych i modernizowanych, a zniwelowanych i rozebranych tutaj ostatecznie na pocz. lat 20. XX w. Jedyną nikłą pamiątką jest wzniesienie w rejonie ul. Chopina i Al. 500-lecia, stanowiące pozostałość dawnego wału bastionowego (zobacz: Historia obronności i fortyfikacji w Toruniu).

 

Ulica Chopina ma formę alei obsadzonej jarząbem szwedzkim, pigwą japońską i głogami. Została zbudowana w 1924-1928 r. Krzyżuje się prostopadle z Al. 500-lecia, sięgającą swymi początkami lat 70. XIX w. i biegnącą pod czołem (dawnych) obwałowań bastionowych. Jej pierwotna nazwa to Roter Weg (Czerwona Droga), wzięta od strumienia płynącego niegdyś w miejscu obecnej ulicy w kierunku Wisły, bogatego w związki żelaza dające rdzawe (czerwone) zabarwienie. Nad Czerwoną Wodą bliżej Wisły po 1262 r. zbudowano młyn wodny zwany Żabim (Froschmühle), stąd jego okolice - będące częścią Rybaków - nazywano Żabieńcem. Nazwa ul. Czerwona Droga została zmieniona na obecną (al. 500-lecia) w 1954 r. w związku z 500. rocznicą wypowiedzenia przez Toruń posłuszeństwa Krzyżakom i wybuchu polsko-krzyżackiej wojny 13-letniej (zobacz: Toruń buntuje się przeciwko Krzyżakom).

 

Przy ul. Chopina pod nr 12/18 znajduje się pierwszy obiekt naszej wycieczki - rozległy gmach sprzed 1939 r. planowany jako siedziba Muzeum Ziemi Pomorskiej, oznaczony na mapie jako punkt 

Dalej trasa wycieczki prowadzi kolejno wg zaznaczonych na mapie punktów aż do 44.

Kliknij odpowiedni kwadracik/cyfrę na mapie i rozpocznij wędrówkę!

Wycieczka opracowana przez Toruński Serwis Turystyczny (Arkadiusz Skonieczny), objęta prawami autorskimi. Data publikacji: 22-07-2012

Długość trasy: 7 km.