Epitafium Anny z Leszczyńskich Potockiej

Anna z Leszczyńskich Potocka (1615-1653) była wyznania luterańskiego. Związana była z najgłośniejszymi rodami Rzeczypospolitej. Rodzicami jej byli Wacław Leszczyński - kanclerz koronny i starosta generalny Wielkopolski - i Anna z Razrażewskich, braćmi m.in. dygnitarze katoliccy - prymas Andrzej Leszczyński i biskup chełmiński Jan Leszczyński.

Została małżonką Jana Teodoryka Potockiego (1608-1664), podkomorzego halickiego, spokrewnionego przez matkę z Radziwiłłami.

Z powodu powstania kozackiego udała się z Ukrainy pod opiekę brata prymasa do Łowicza, gdzie zmarła. Jednak jako niekatoliczka nie mogła zostać pochowana w tamtejszej świątyni biskupiej. Wobec tego wybrano dla niej jedną z najważniejszych i najgodniejszych świątyń protestanckich w Rzeczypospolitej, jaką był toruński kościół Mariacki.

 

Poświęcone jej okazałe epitafium z lat po 1653 r. w toruńskim kościele Mariackim ma formę półkolistej wnęki arkadowej, która obramiona jest oprawą w kształcie portalu z dwiema kolumnami po bokach.

 

W centrum widnieje marmurowa tablica inskrypcyjna, którą u góry trzymają dwa putta. Pomiędzy nimi mniejsza owalna tablica.

Boki głównej tablicy ozdobione bogatymi uszakami z ornamentu małżowionowo-chrząstkowego.

 

Górną część epitafium stanowi gzyms, nad którym półowalny przerwany pośrodku naczółek. Tutaj umieszczono dwa kartusze herbowe.

 

Epitafium Anny z Leszczyńskich Potockiej jest jednym z niewielu epitafiów w toruńskim kościele Mariackim poświęconych przedstawicielom szlachty, tj. osobom spoza stanu mieszczańskiego.

Bezpośrednim wzorcem dla tego epitafium był portal mauzoleum królewny Anny Wazy z tego samego toruńskiego kościoła.