Późnogotyckie świeczniki maryjne

W nawie głównej toruńskiej katedry Świętojańskiej wyjątkowym i cennym zabytkiem są dwa zwisające ze sklepienia mosiężne świeczniki z wizerunkiem Marii z Dzieciątkiem na szczycie. Świeczniki zostały wykonane przez toruńskiego mistrza Andreasa Kugelhahna w 1580 r. na koszt burmistrza Hansa Gretscha (brata Andreasa Gretscha) w czasach, kiedy kościół Świętojański użytkowany był przez protestantów.

 

Forma ich nawiązuje wprost do północnoeuropejskich późnośredniowiecznych świeczników maryjnych, ukazujących Matkę Chrystusa jako Niewiastę Apokaliptyczną, niepokalanie poczętą Królową Niebios.

Forma świeczników wyobraża mojżeszowy krzew gorejący, który jest symbolicznym nawiązaniem do dogmatu Dziewiczego Macierzyństwa Marii, która przedstawiona w zwieńczeniu symbolizuje Nowe Przymierze i Eklezję - Kościół i jego bliski związek z Chrystusem.

W teologii świecznik i motyw światła odnoszą się zarówno do Chrystusa, jak i Marii: Chrystus to Światłość Świata, która przychodzi dzięki Marii, określanej jako lampa lub świecznik dla tego Światła.

Od dołu całą konstrukcję zamyka antaba w kształcie głowy lwa, symolizująca Chrystusa zwyciężającego śmierć i grzech.