Katarzynka (Geretowo)

Geretowo (Katarzynka) to dawna posiadłość ziemska i folwark w obrębie przedrozbiorowego terytorium (patrymonium) toruńskiego, (a konkretnie wsi toruńskiej Mokre) należąca w 2. poł. XVIII w. do Samuela Luthera Gereta (od którego wywodzi swoją nazwę) - zasłużonego toruńskiego polityka, publicysty, uczonego, burmistrza, rezydenta Torunia w Warszawie i burgrabiego królewskiego w Toruniu, najwybitniejszego przedstawiciela Oświecenia w Toruniu.

W 1791 r. do Geretowa przyłączył on inne posiadane grunta, tworząc w ten sposób obszerną, prawie 340-hektarową posiadłość i nazywając ją Katharinenflur (pol. Pole Katarzyny, Katarzynka), na cześć poślubionej w 1781 r. Katarzyny Goebel (zm. 1792 r.).
Do czasu włączenia Torunia w ramach II rozbioru Polski w 1793 r. do Królestwa Prus (zobacz: II rozbiór Rzeczypospolitej: Toruń stawia opór) Katarzynka leżała na obszarze administracyjnym terytorium Torunia, później po likwidacji dotychczasowego ustroju Torunia i jego administracyjnej degradacji to patrymonium miejskie zostało zlikwidowane.
W 1796 r. - rok przed swoją bezpotomną śmiercią - Geret sprzedał jednak te dobra Christianowi Elsnerowi. Po nim majątek był w posiadaniu kolejnych spadkobierców i następców (m.in. od 1857 r. Adama Rödera).

 

Wcześniej - w średniowieczu znajdował się tu folwark klasztorny benedyktynek toruńskich.
Z centrum Torunia prowadzi tu ul. Bolesława Chrobrego, która w okresie zaborów nazywała się Geret-strasse.
 
W 1950 r. obszar i zabudowania dawnego Geretowa zostały ponownie włączone do Torunia jako teren znacjonalizowany.
Obecnie na terenie dawnej posiadłości ziemskiej znajduje się m.in. miejskie składowisko odpadów o pow. 6,6 ha, a w zachodniej części Centralny Cmentarz Komunalny.

 

Centrum tego ogromnego powierzchniowo folwarku stanowiła rezydencja Gereta otoczona parkiem. Obecnie jest to własność miejska. Zniszczone dziś założenie dworsko-parkowe, którego centrum stanowi zdewastowany i przekształocny dawny dwór to jedyna pozostałość dawnego Geretowa (Katarzynki).