Toruń: Miasto podwójne

Średniowieczny Toruń to unikatowe połączenie bogatego, hanzeatyckiego Starego Miasta (1233 r.) z rzemieślniczym Nowym Miastem (1264 r.) i Zamkiem krzyżackim (poł. XIII w.). Całość jest wyjątkowej rangi zabytkiem, wpisanym na prestiżową Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

 
Toruń jest unikatowym przykładem miasta podwójnego. Historyczne, średniowieczne centrum składa się nie tylko ze Starego Miasta - co występuje w większości innych, "zwykłych" miast - ale też z drugiego elementu: Nowego Miasta, które powstało jako niezależny, odrębny organizm miejski i funkcjonowało w ten sposób przez 190 lat (1264-1454).
Obie te jednostki urbanistyczne wraz z sąsiadującym między nimi terenem krzyżackiego zamku komturskiego, tworzą dziś toruński Średniowieczny Zespół Miejski wpisany w 1994 r. na Listę Pomników Historii oraz w 1997 r. na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. Tutaj znajdują się skarby toruńskiej architektury, sztuki, najcenniejsze zabytki toruńskie, których odkrywanie i poznawanie niejednemu zajmuje całe lata...
 
 
Zobacz też:
 
Toruń to nie tylko wyjątkowy przykład miasta podwójnego, ale jednocześnie pierwszy i najstarszy taki przykład na terenie państwa krzyżackiego.
Stare Miasto Toruń (>>>) założone przez Krzyżaków w 1233 r. jako Thorun, stało się szybko na tyle prężnym ekonomicznie i dużym ośrodkiem handlowo-rzemieślniczym, że już po 20 latach nie mieściło się w wyznaczonym pierwotnie obszarze. Dlatego wkrótce, w poł. XIII w. zdecydowano o niemal dwukrotnym powiększeniu tego obszaru na północ. Tym sposobem teren tego miasta w obrębie murów osiągnął pokaźną powierzchnię 19 ha (znacznie większą od powierzchni przeciętnych miast średniowiecznych, wynoszącej zwykle ok. 10 ha).
Wobec nadal trwającego rozwoju ludnościowego Torunia, Krzyżacy zdecydowali po kilkunastu latach, w 1264 r., o założeniu zupełnie nowego organizmu miejskiego - Nowego Miasta Torunia (>>>) stykającego się od zachodu z Toruniem, odtąd nazywanym Starym Miastem Toruniem. Temu nowemu ośrodkowi od razu wyznaczono niemałą powierzchnię - 13,5 ha.
Oba miasta aglomeracji toruńskiej powstały na nowatorskim prawie chełmińskim
Oba zostały otoczone podwójnym pasem murów obronnych, w których łącznie znajdowały się aż ok. 54 baszty, aż 13 (lub 14) bram, a w XV w. zbudowano dwa barbakany - z których Barbakan Starotoruński był pierwszym takim obiektem na obecnych ziemiach polskich.

O ile nadwiślańskie Stare Miasto Toruń miało charakter potężnego miasta handlowego należącego do Hanzy, to Nowe Miasto Toruń nie posiadało bezpośredniego dostępu do Wisły, co tłumaczy się jako narzucone przez Krzyżaków ograniczenie w rozwoju handlu na rzecz jego rzemieślniczego i produkcyjnego charakteru. To powodowało następstwa w postaci np. niższego stopnia zamożności mieszkańców nowomiejskich, większej zależności tego Nowego Miasta od Krzyżaków.
Ostatecznie oba miasta toruńskie zostały połączone (Nowe Miasto Toruń zostało włączone do Starego MIasta Torunia) w 1454 r. (patrz: Połączenie Starego i Nowego Miasta), stając się w czasach Rzeczypospolitej Obojga Narodów znowu jednym z największych, najbogatszych, a co najważniejsze autonomicznych miast polskich (patrz: Toruń w czasach świetności).
 
  • drukuj
  • poleć artykuł
Komentarze użytkowników (0)
Brak komentarzy. Bądź pierwszy - dodaj swój komentarz
Dodaj swój komentarz:


pozostało znaków:   napisałeś znaków:

Kontakt

tel. 56 621 02 32
biuro@toruntour.pl
formularz kontaktowy
 
 
   
Właścicielem i operatorem Toruńskiego Portalu Turystycznego funkcjonującego pod domeną toruntour.pl jest Toruński Serwis Turystyczny, Toruń, ul. Rabiańska 3 (mapa), tel. 66 00 61 352, NIP: 8791221083.
Materiały zawarte w Toruńskim Portalu Turystycznym www.toruntour.pl należą do ich autorów lub właściciela serwisu i są objęte prawami autorskimi od momentu powstania Portalu w 2015 r. Wszelkie wykorzystywanie w całości lub we fragmentach zawartych informacji bez zgody Wydawcy Serwisu jest zabronione.
Polityka cookies
 
Jeżeli chcesz opublikować swój artykuł lub napisać do Toruńskiego Portalu Turystycznego ponieważ gdzieś do tekstu wkradł się błąd, chcesz nawiązać współpracę lub po prostu przekazać swoją opinię, możesz to zrobić używając adresu mailowego biuro@toruntour.pl. Żadna wiadomość nie pozostanie bez odpowiedzi!
 
Zostań naszym patronem. Poznaj szczegóły i możliwości tutaj