Fabryka wódek (dawniej Natana Hirschfelda | Polmos)

Nowoczesny, jak na tamte czasy, zakład produkcji spirytusu przy dzisiejszej ulicy Jana Olbrachta 14/16 otworzył żydowski przedsiębiorca Natan Hirschfeld w 1884 r., prowadzący istniejącą od 1848 r. firmę Georga Hirschfelda. Produkowane tam alkohole były znane nie tylko w Europie, ale trafiały też do Afryki i do Azji. Szczególnie słynęły Toruńskie Krople Życia (Thorner Lebenstropfen), które w XIX w. były równie znanym i cenionym toruńskim towarem eksportowym jak pierniki. Były też wielokrotnie nagradzane na międzynarodowych wystawach w Melbourne, Grazu czy w Królewcu.

 

W 1890 r. zakład przejął Żyd Wolf Sultan, toruński potentat w dziedzinie produkcji spirytusu (od 1858 r. posiadał destylatornię na Starym Mieście przy ul. Szerokiej 24, następnie też na Mokrem przy ul. Pod Dębową Górą), wielbiciel literatury i dobrych trunków. Sultan kontynuował dynamiczny rozwój wytwórni, po czym zakład został przejęty w 1919 r. przez gdańskiego kupca Hermana Winkelhausena, który był już wcześniej właścicielem fabryki spirytusu w Starogardzie Gdańskim.

W 1922 r. właścicielem firmy został Wacław Maćkowiak, który miał też swoje przedstawicielstwa w Warszawie, Łodzi i Grudziądzu, a jego spirytualia uzyskiwały nagrody na wystawach przemysłowych (Rzym, 1926; Paryż, 1927 – za Krople Toruńskie). 

 

W ramach nacjonalizacji przemysłu spirytusowego w 1925 r. toruński zakład rektyfikacji spirytusu stał się własnością skarbu państwa (Polskiego Monopolu Spirytusowgo) i od tej pory funkcjonował pod szyldem Polmosu.

II wojna światowa nie spowodowała zniszczeń zakładu, dzięki czemu do dnia dzisiejszego można podziwiać zakładowe budynki, będące przykładem dobrze zachowanej XIX-wiecznej architektury przemysłowej.
Po wojnie wznowiono produkcję, a wizytówką toruńskiego zakładu był wysokiej jakości spirytus, który wykorzystywany był także przez Polmosy w innych miastach.

Fabryka działa do dziś pod szyldem Toruński Wódki Gatunkowe i na zamówienie udostępnia swoje zakamarki zwiedzającym.