Epitafium Jana III Sobieskiego
Duża owalna tablica epitafijna króla Jana III Sobieskiego wisi na południowej ścianie pod wieżą w katedrze Świętojańskiej. Została ufundowana w 1724 r. przez Jakuba Kazimierza Rubinkowskiego - będącego (od tegoż roku) jednym z czterech pierwszych od czasów reformacji katolickich rajców miejskich w Toruniu (zobacz: Tumult toruński).
Pamięć o królu Sobieskim była dla Rubinkowskiego szczególnie ważna. W młodym wieku znalazł się on na dworze króla Jana III Sobieskiego, na którym wywarł bardzo dobre wrażenie. Król mając wielkie zaufanie do młodego dworzanina, powierzył mu funkcje komisarza celnego.
Rubinkowski stał się jednym z czołowych propagatorów legendy i kultu Jana III Sobieskiego w XVIII w. Jednocześnie odgrywał on istotną rolę w życiu - zdominowanego przez protestantów - polsko-katolickiego społeczeństwa Torunia w 1. połowie XVIII w.
Fundacja epitafium króla w toruńskim kościele Świętojańskim była jednym z licznych wyrazów działalności Rubinkowskiego jako miłośnika i mecenasa sztuki, erudyty, literata, publicysty w duchu katolickim i sarmackim, przeciwstawiając się tym samym protestanckiej i mieszczańskiej kulturze Torunia i całych Prus Królewskich. Fundacja tego epitafium tym bardziej stawała się formą manifestacji wyznawanych przez Rubinkowskiego wartości i zasad, zwłaszcza w obliczu słynnego tumultu toruńskiego i jego skutków sądowych dla Torunia.
Tablica epitafijna posiada szerokie podwójne obramowanie. Czarne tło wypełniają napisy złotymi literami.
W górnej części tondo okolone laurowymj wieńcem przedstawia portret króla o "sarmackim" obliczu i w czerwonym - królewskim płaszczu narzuconym na zbroję na wzór antycznego bohatera.
W dolnej części herb króla, po bokach herby Polski i Litwy.
|