Zdjęcie z Krzyża

Do gotyckich dzieł szczególnie wybitnych należy bez wątpienia obraz Zdjęcie z Krzyża. Został namalowany ok. 1495 r. prawdopodobnie dla kościoła Świętojańskiego na Starym Mieście (lub dla kościoła św. Wawrzyńca na Przedmieściu Chełmińskim). Znajdował się tam w XIX w., zanim przeniesiono go do Muzeum Diecezjalnego w Pelplinie, gdzie eksponowany jest obecnie.

Dzieło pośrednio wykazuje duże analogie z malarstwem niderlandzkim (zwłaszcza Rogiera van der Weydena), jednak widoczne są także nawiązania do malarstwa południowoniemieckiego. Nie jest oczywiście znany z imienia autor, ale historycy sztuki określają go Mistrzem Zdjęcia z Krzyża. Wywarł on wpływ m.in. na innego toruńskiego mistrza - twórcę obrazów na skrzydłach ołtarzowych w Tryptyku św. Wolfganga w kościele Świętojańskim oraz na twórcę obrazów w Poliptyku Fromborskim, będącym dziełem tego samego toruńskiego warsztatu.

 

Obraz jest pozostałością zaginionego w czasie II wojny światowej tryptyku, gdzie znajdował się w jego środkowej części. Tryptyk miał rozmiary ok. 240 cm x 200 cm, a sam obraz: 214 cm x 148 cm.

 

W centrum kompozycji widzimy ciało Jezusa, które pomaga podtrzymywać m.in. Maria Magdalena. Obok omdlewająca postać matki Jezusa - Marii. W tle widoczne zabudowania Jerozolimy.