Ołtarz króla Jana III Sobieskiego
![]() |
Przy zachodniej ścianie nawy południowej w toruńskim kościele Mariackim stoi niewielki rokokowy ołtarz z obrazem Chrystusa Boleściwego (oraz przedstawieniem św. Grzegorza Wielkiego w górnym tondzie). Należał on niegdyś do króla Jana III Sobieskiego, później trafił w ręce sekretarza królewskiego, Jakuba Kazimierza Rubinkowskiego, który w 1740 r. podarował go - katolickiemu od 1724 r. - kościołowi Mariackiemu.
Ołtarz o fomie kartusza zwieńczony jest koroną, oznaczającą odniesienie do króla.
Sam obraz natomiast jest dziełem dobrej klasy artystycznej i jednocześnie przykładem barokowego malarstwa światłocieniowego. Miał służyć jako obraz ołtarzowy w królewskiej kaplicy polowej podczas odsieczy wiedeńskiej w 1683 r.
Rubinkowski, będąc od 1724 r. jednym z czterech pierwszych od czasów reformacji katolickich rajców miejskich w Toruniu (zobacz: Tumult toruński), darzył szczególną czcią króla Jana III Sobieskiego. W młodym wieku znalazł się on na dworze króla, na którym wywarł bardzo dobre wrażenie. Król mając wielkie zaufanie do młodego dworzanina, powierzył mu funkcje komisarza celnego.
Rubinkowski stał się jednym z czołowych propagatorów legendy i kultu Sobieskiego w XVIII w. Jednocześnie odgrywał on istotną rolę w życiu - zdominowanego przez protestantów - polsko-katolickiego społeczeństwa Torunia w 1. połowie XVIII w. Przekazanie kościołowi Mariackiemu tego obrazu było jednym z licznych wyrazów działalności Rubinkowskiego jako miłośnika i mecenasa sztuki, erudyty, literata, publicysty w duchu katolickim i sarmackim, przeciwstawiając się tym samym protestanckiej i mieszczańskiej kulturze Torunia i całych Prus Królewskich.
![]() Fot. po prawej: tablica pamiątkowa ku czci króla Jana III Sobieskiego, fundowana przez Jakuba Kazimierza Rubinkowskiego po 1730 r., niegdyś wisząca przy "ołtarzu Sobieskiego".
|