"Stary browar"
Lokalizacja
Nowe Miasto, ul. Browarna 1
550 m na wsch. od Rynku Staromiejskiego
obecna funkcja: pustostan
Browar założył Theodor Sponnagel w dwóch późnogotyckich spichrzach - których był właścicielem od lat 60. XIX w. - modernizowanych wcześniej, w XVII i XVIII w. W 1874 r. na ich miejscu powstał zachowany do dziś 4-kondygnacyjny budynek słodowni z wysokim kominem w tylnej części działki - od ul. Wielkie Garbary, który w 1893 r. został podwyższony o kolejną kondygnację z wyższym kominem, a w 1898 r. zainstalowano nowoczesny kocioł parowy i maszynę parową; właścicielem wtedy był Żyd, Samuel Horwitz.
W 1914 r. przedsiębiorstwo stało się właśnością Moritza Rosenwalda. W latach 1926-27 nastąpiła kolejna przebudowa związana z rozbudową browaru na sąsiednie działki. W okresie międzywojennym wytwórnia działała pod nazwą Browar Toruński.
W okresie okupacji hitlerowskiej w czasie II wojny światowej browar działał pod niemieckim zarządem, w 1943 r. przejęty przez Browar Kunterstein w Grudziądzu.
Zachowana bryła jest rożnorodna, ale charakterystyczna dla budownictwa przemysłowego architektura tego stopniowo rozbudowywanego kompleksu z kominami, wietrznikami, dużymi przestrzeniami w części naziemnej i obszernymi sklepionymi piwnicami.
W 1995 r. i latach następnych zespół budynków zaadaptowano do róznych funkcji: klub muzyczny, gastronomia, handel, biura itp. Zachowano charakterystyczne cechy zewnętrzne i zróżnicowane wnętrza: od późnogotyckiej sklepionej piwnicy po przemysłową XX-wieczną halę.
W 2006 r. dotychczasowy właściciel - miasto sprzedało budynek prywatnemu właścicielowi, odkąd pozostając niezagospodarowany niszczeje.
W średniowieczu, tj. przed 1454 r. teren zajmowany przez dzisiejszy browar być może należał do zakonu krzyżackiego pełniąc obronne funkcje dla prowadzącej na zamek niedalekiej Bramy Garbarskiej. Po wypowiedzeniu przez Toruń posłuszeństwa Krzyżakom i zrzucenia ich zwierzchnictwa w 1454 r. teren ten przeszedł w posiadanie miasta. W 1514 r. zbudowano tu młyn koński i olejowy.
W 1914 r. przedsiębiorstwo stało się właśnością Moritza Rosenwalda. W latach 1926-27 nastąpiła kolejna przebudowa związana z rozbudową browaru na sąsiednie działki. W okresie międzywojennym wytwórnia działała pod nazwą Browar Toruński.
W okresie okupacji hitlerowskiej w czasie II wojny światowej browar działał pod niemieckim zarządem, w 1943 r. przejęty przez Browar Kunterstein w Grudziądzu.
Zachowana bryła jest rożnorodna, ale charakterystyczna dla budownictwa przemysłowego architektura tego stopniowo rozbudowywanego kompleksu z kominami, wietrznikami, dużymi przestrzeniami w części naziemnej i obszernymi sklepionymi piwnicami.
W 1995 r. i latach następnych zespół budynków zaadaptowano do róznych funkcji: klub muzyczny, gastronomia, handel, biura itp. Zachowano charakterystyczne cechy zewnętrzne i zróżnicowane wnętrza: od późnogotyckiej sklepionej piwnicy po przemysłową XX-wieczną halę.
W 2006 r. dotychczasowy właściciel - miasto sprzedało budynek prywatnemu właścicielowi, odkąd pozostając niezagospodarowany niszczeje.
W średniowieczu, tj. przed 1454 r. teren zajmowany przez dzisiejszy browar być może należał do zakonu krzyżackiego pełniąc obronne funkcje dla prowadzącej na zamek niedalekiej Bramy Garbarskiej. Po wypowiedzeniu przez Toruń posłuszeństwa Krzyżakom i zrzucenia ich zwierzchnictwa w 1454 r. teren ten przeszedł w posiadanie miasta. W 1514 r. zbudowano tu młyn koński i olejowy.