Malowidła w kamienicy ul. Mostowa 40
Zabytkowe malowidła w tej kamienicy znajdują się na XVII-wiecznym stropie dawnej wysokiej sieni. Powstały w pierwszej ćwierci następnego stulecia.
Belki stropu pomalowane są kolorem czerwono-brunatnym, stanowiącym tło dla dekoracji w postaci ornamentu akantowego opartego na fantazyjnych układach przerywanych ornamentem cęgowo-wstęgowym. Mają kolor jasnoszary i ugrowo-zielony. Tła wsuwek są szaroniebieskie, a na nich malarska dekoracja akantowa oraz swobodnie rozrzucone kwiaty - tulipany, róże, słoneczniki, malwy niezapominajki i inne.
Na jednej z belek występuje zielono-różowa marmoryzacja na seledynowym tle.
fot. Anna Radkowska, 2021 r.
Kamienica powstała w drugiej poł. XV w. Jest trójosiowa, dwutraktowa. Pierwotnie posiadała typowe cechy toruńskiego gotyckiego domu mieszczańskiego (zobacz: Kamienice gotyckie toruńskie). W XVI w. po raz pierwszy została zmodernizowana i przebudowana poprzez obniżenie o jedną kondygnację oraz likwidację półpiętra w trakcie tylnym. Na nowym poziomie zbudowano wtedy strop renesansowy kasetonowy.
Około połowy XVII w. kamienica została ponownie zmodernizowana i otrzymała charakterystyczny dla tego okresu szczyt manierystyczny, podobny do szczytu kamienicy przy Rynku Staromiejskim 31. Fasada została wtedy pokryta cieńką warstwą tynku z zaznaczonym układem cegieł. W wyniku tej przebudowy obniżony został też strop wysokiej sieni i wykonany nowy, zachowany do dziś. Na nim na pocz. XVIII w. powstała dekoracja polichromowana, wyżej opisana.
W 1869 r. na parterze - w dawnej wysokiej sieni - urządzono sklep, a drewniany strop został zasłonięty podsufitką i otynkowany. Wtedy też w wysokiej sieni zlikwidowano boczną izbę i narożną, sięgającą średniowiecza kuchnię.
Generalnej przebudowy kamienica doznała ok. 1900 r., kiedy z mieszczańskiej została przekształcona na czynszową. W tej formie trwa do dziś.
W 1977 r. wybuchł pożar, w wyniku którego zniszczony został ww. renesansowy strop kasetonowy, unikatowy w Toruniu i na Pomorzu. W trakcie remontu odsłonięto strop w dawnej wysokiej sieni.
Oprac. Arkadiusz Skonieczny, data publikacji: 31-01-2023