Kamienica Rynek Staromiejski 17

 

Jedna z najstarszych kamienic, powstała w końcu XIII w., przebudowana w XIV, XVI, XVII i XVIII wieku. Jest jedną z dwóch ocalałych kamienic zachodniej pierzei Rynku, która ucierpiała najbardziej w czasie ostrzeliwania Torunia przez Szwedów w 1703 r.

Zachowało się tu wiele elementów dawnej kamienicy gotyckiej (której piwnice i część parteru pochodzą z końca XIII wieku), w tym niektóre wyjątkowo cenne i unikatowe:

W końcu XIV w. właścicielem kamienicy był rajca Tidemann Hitfeld.
W 1702 roku była siedzibą rodziny patrycjuszowskiej Wachschlagerów, u której miał swoją kwaterę przebywający wówczas w Toruniu król August II Mocny.

 

 

Bogato zdobiony portal z ok. 1630 r. reprezentuje typ charakterystyczny dla miast północnych

 

Zupełnie wyjątkowy jest polichromowany strop z ok. 1400 r. w izbie traktu tylnego na parterze; obok podobnego stropu w kamienicy ul. Szerokiej 22 to jedyny taki znany w Toruniu i jednym z dwóch w Polsce (obok krakowskiego przy Małym Rynku 7). Zobacz więcej: Malowidła w kamienicy Rynek Staromiejski 17

 

    

Natomiast w wysokiej sieni znajduje się strop renesansowy (przeniesiony w czasie renowacji z 2. piętra w trakcie tylnym), powstały ok. 1588 r. Bogata jego dekoracja malarska tworzy tło dla 9 tond z popiersiami męskimi (7) i kobiecymi (2). Cztery postaci męskie przedstawione są jako rycerze, ich twarze są typizowane (wszyscy mają zakręcone do góry wąsy, silnie zaznaczone podbródki i podobne kształty nosów). Twarze trzech mężczyzn w togach i wieńcach laurowych oraz kobiet są bardziej realistyczne (worki pod oczami, łysiejące czoło, garbaty nos).
Przedstawione tutaj malarstwo jest wyrazem rozwoju w Toruniu od ok. 1570 r. malarstwa portretowego.
Tłem jest ornament na motywie delikatnie malowanej esowatej wici z mnóstwem drobnych listków, która przechodzi miejscami w charakterystyczne kwiatoliście. Występują też płaskie polne różyczki, czteropłatowe rozetki, stylizacje owocu granatu, pęki owocowo-kwiatowe oraz ornamenty z nizanych cekinów i perełek. Często występuje motyw siedzącego na gałęzi ptaka. Belki natomiast ozdobiono dwuwstęgową plecionką oraz girlandy z lancetowatych liści wawrzynu. Kolorystyka stropu jest bardzo bogata. 

Zobacz więcej: Malowidła w kamienicy Rynek Staromiejski 17

 

Pozostałości malowidła ściennego gotyckiego z 1. ćw. XV wieku na 1. piętrze.

Malowidło dzieli się na 2 strefy, w wyższej znajdują się medaliony, w których są np. postaci Marii z Dzieciątkiem i wędrowca, a w dolnej strefie sceny myśliwskie z życia dzikich ludzi; sens tych ostatnich wyobrażeń ma głębszy charakter moralizatorski, łączący się z ideą odnowy moralnej.