To nie II wojna światowa zniszczyła Toruń

Dziś Toruń dumny jest z zachowanego swojego dziedzictwa. Nie bezpodstawnie. Uznany został przez UNESCO za skarb kultury o światowym znaczeniu (zobacz: UNESCO: Światowe dziedzictwo Torunia), mającym doniosłe miejsce w historii rozwoju kultury i cywilizacji. Pełen jest cennych zabytków architektury oraz zabytków sztuki, które spotkać można dosłownie na każdym kroku, czasem w najmniej oczekiwanych miejscach. Posiada też obfitą spuściznę niematerialną i starodawne tradycje. Zachwyca powszechnie i zachwyca znawców i specjalistów (zobacz: Toruń zachwyca).
 
Rzeczywiście bogactwo toruńskiego dziedzictwa robi duże wrażenie. Jednak pamiętajmy, że to, czym dysponuje Toruń dziś jest tylko częścią bogactwa, jakie posiadał w okresach swej świetności. Że to, czym zachwycamy się dziś jest tylko pozostałością i cieniem dawnej potęgi Torunia. Że bardzo wiele obiektów, w tym bardzo wiele niezwykle cennych, obecnie już nie istnieje lub zostało znacząco zubożonych i okaleczonych (zobacz: Toruńskie zabytki nieistniejące (niezachowane)).
 

Toruń faktycznie nie został zniszczony w czasie II wojny światowej

Zatem kiedy? Kiedy doszło do tego, że tak wiele wyjątkowych i unikatowych zabytków toruńskich zostało bezpowrotnie zniszczonych? Kiedy przepadł wspaniały, pełen alegorii toruński Ratusz Staromiejski? Ratusz Nowomiejski? Dwór Artusa? Kościół dominikański św. Mikołaja i większość innych gotyckich kościołów? Barbakany? Liczne bramy miejskie? Kamienice patrycjuszowskie bogato wyposażone?
Otóż pasmo największych destrukcji rozpoczęło się we wrześniu 1703 r. W prowadzonym wtedy przez oblegających Toruń Szwedów bombardowaniu (>>>) spłonął m.in. Dwór Artusa (rozebrany ostatecznie 99 lat później), spłonął wspaniały Ratusz Staromiejski - symbol dumnej republiki toruńskiej - wraz z cennym archiwum, wysadzono w powietrze oba barbakany...
Toruń wybił wtedy medal upamiętniający ten dramat, na którym widniał napis "Toruń przez Szwedów wojennie zaatakowany, przez Polaków opuszczony, ale z pomocą obywateli i wojsk saksońskich mężnie broniony od 24 maja do 14 października 1703 r.", a Szwedzi wybili swój medal o treści: "W pamięć podboju niepokornego Torunia".
 
Później powrót dobrych czasów już nie nastąpił.
Kolejne etapy destrukcji Torunia to kilka wojennych okresów w XVIII stuleciu (zobacz: Toruń w konfliktach wojennych. Historia wojenna Torunia), okres napoleoński (1806-1815), XIX-wieczne "pokojowe" zniszczenia, rozbiórki i destrukcyjne przebudowy w okresie zaboru niemieckiego (pruskiego).
 
Zatem wiele zabytków Toruń utracił i wiele zostało zubożonych wtedy. Nie była do tego potrzebna II wojna światowa, która dokonała tak drastycznego spustoszenia w Warszawie, Elblągu, Gdańsku i innych miastach.
Jednak paradoksalnie to w zrujnowanym podczas II wojny światowej Gdańsku podziwiać dziś można wspaniały, zdobny i pełen bogatego wyposażenia ratusz, a nie w nietkniętym w tym czasie Toruniu.

Gdańsk i tamtejszy Ratusz Głównego Miasta został zniszczony w marcu 1945 r.; zbombardowany i spalony niemal zniknął z powierzchni ziemi, zgodnie z rozkazem marszałka sowieckiego Czerniachowskiego z 1944 r., który mówił, że "kraj faszystów musi zostać zamieniony w pustynię".
Niemieccy konserwatorzy znaczną część dawnego, zabytkowego wyposażenia Ratusza wywieźli jednak już w 1944 r. i ukryli w podgańskich wsiach. Część jednak została zniszczona w czasie walk o miasto w 1945 r.
Odbudowę budowli ratusza podjęli Polacy w latach 1949-1950, natomiast uratowane autentyczne obrazy, rzeźby, meble i inne dzieła poddano konserwacji i wprowadzono na swoje miejsca. Tym sposobem znakomita architektura i wspaniałe, pełne rozbudowanej symboliki i alegorii wnętrza gdańskiego Ratusza Głownego Miasta powstały niczym Feniks z popiołów i znów świadczą o potędze dawnej republiki gdańskiej.
Toruński Ratusz Starego Miasta nie miał takiego szczęścia w nieszczęściu. Niestety podobnej rangi i podobnego znaczenia jego bogate wyposażenie przepadło bezpowrotnie
Strata jest tym większa, gdyż przepadły materialne zabytki odzwierciedlające wyjątkowy autonomiczny status i rangę Torunia przedrozbiorowego oraz jego dawną siłę ekonomiczną i polityczną. Chodzi w tym momencie zwłaszcza o pełne symboliki alegorycznej wyposażenie wnętrz z Salą Rady na czele oraz o zewnętrze formy architektoniczne z hełmem wieżowym oraz manierystycznymi szczytami.
  • drukuj
  • poleć artykuł
Komentarze użytkowników (1)
Lubię WOT, 2022-03-16 19:26:47
Nie wiedziałem o historii mojego miasta  :O
Dodaj swój komentarz:


pozostało znaków:   napisałeś znaków:

Kontakt

tel. 56 621 02 32
biuro@toruntour.pl
formularz kontaktowy
 
 
   
Właścicielem i operatorem Toruńskiego Portalu Turystycznego funkcjonującego pod domeną toruntour.pl jest Toruński Serwis Turystyczny, Toruń, ul. Rabiańska 3 (mapa), tel. 66 00 61 352, NIP: 8791221083.
Materiały zawarte w Toruńskim Portalu Turystycznym www.toruntour.pl należą do ich autorów lub właściciela serwisu i są objęte prawami autorskimi od momentu powstania Portalu w 2015 r. Wszelkie wykorzystywanie w całości lub we fragmentach zawartych informacji bez zgody Wydawcy Serwisu jest zabronione.
Polityka cookies
 
Jeżeli chcesz opublikować swój artykuł lub napisać do Toruńskiego Portalu Turystycznego ponieważ gdzieś do tekstu wkradł się błąd, chcesz nawiązać współpracę lub po prostu przekazać swoją opinię, możesz to zrobić używając adresu mailowego biuro@toruntour.pl. Żadna wiadomość nie pozostanie bez odpowiedzi!
 
Zostań naszym patronem. Poznaj szczegóły i możliwości tutaj