Ulica Mikołaja Kopernika

 
Ulica nosząca obecnie imię Mikołaja Kopernika rozciąga się na przestrzeni 450 m pomiędzy ul. Łazienną na wschodzie a Al. Jana Pawła II na zachodzie, krzyżując się z przecznicami. Tymczasem aż do 1891 r. każdy odcinek między poszczególnymi przecznicami posiadał inną nazwę.
W średniowieczu była to jedna z głównych ulic, wiodła do jedynej na zachód prowadzącej bramy miejskiej.
 
 
Ulica nosząca obecnie imię Mikołaja Kopernika rozciąga się na przestrzeni 450 m pomiędzy ul. Łazienną na wschodzie a Al. Jana Pawła II na zachodzie, krzyżując się z przecznicami: ul. Żeglarską, ul. Ducha św., ul. Piekary, ul. Pod Krzywą Wieżą.
Tymczasem pierwotnie każdy odcinek między poszczególnymi przecznicami posiadał inną nazwę.
Odcinek między ul. Łazienną a ul. Żeglarską zwnay był ulicą Świętojańską lub ul. Przy Kościele św. Jana, bo sąsiadował z kościołem farnym Starego Miasta.
Odcinek między ul. Żeglarską a ul. Ducha św. - ulicą św. Anny. Nazwa ta jest nadal jedną z zagadek Torunia, bo nie ma precyzyjnego wyjaśnienia dlaczego patronką tej ulicy obrano tą świętą (zobacz: Tajemnica ul. św. Anny).
Odcinek między ul. Ducha św. a ul. Pod Krzywą Wieżą był ulicą Starotoruńską - wiódł do niezachowanej do dziś Bramy Starotoruńskiej i dalej do Starego Torunia, tj. miejsca założenia w 1231 r. Torunia, przeniesionego następnie w 1236 r. na obecne lokalizację.
Odcinek między ul. Pod Krzywą Wieżą a Al. Jana Pawła II był już poza murami miejskimi.
 
Ulica św. Anny wraz z ulicą Starotoruńską była głównym traktem w Toruniu w okresie przed powiększeniem obszaru Starego Miasta Torunia w 1251 r. Wiodła do jedynej od zachodu bramy miejskiej (Bramy Starotoruńskiej). Prowadziła ze Starego Torunia, w którym jeszcze znajdował się bród przez Wisłę oraz pierwsza krzyżacka warownia, w kierunku ówczesnego rynku (placu przy kościele Świętojańskim). Jako główna droga komunikacyjna ulica była szersza od pozostałych, a ponadto działki przy niej charakteryzowały się także większą szerokością. Stąd też zamieszkiwana była przez najzamożniejsze i najstarsze toruńskie rodziny patrycjuszowskie (np. Rubit, von Essen, von Werle, Bugheim, von Allen, von Soest, von der Linde, Rinhoff). Po likwidacji przeprawy wiślanej w Starym Toruniu i po wzmocnieniu przeprawy z Bramy Mostowej (wtedy Przewoźnej), znaczenie ulicy już w końcu XIII w. zmniejszało się i stawała się ona coraz mniej atrakcyjna dla patrycjatu, który zawsze osiedlał się przy głównych i reprezentacyjnych ulicach. Ulica traciła swółj elitarny charakter w okresie nowożytnym, wiele parceli północnej pierzei zostało połączonych z sąsiednimi parcelami południowej pierzei Rynku Staromiejskiego. W 2. poł. XV w. zamieszkiwało tu wielu kuśnierzy, w 2. poł. wielu bogatych krawców. Były też spichrze oraz zbrojownia miejska (arsenał).
 
Ulica Przy Kościele św. Jana była węższa, też jednak w średniowieczu należała do prestiżowych. Znajdowały się tu 2, okresowo 3 domy należące do kościoła świętojańskiego, a w XVIII w. większość domów należała do kościoła.
Na miejscu domu stojącego dziś pod adresem ul. Kopernika 8 znajdowały się jatki (ławy mięsne) ciągnące się do ul. Szerokiej (obecnie nr 37). Istniały one aż do początku XIX w. (zaznaczone są jeszcze na planie miasta z 1816-1829 r.). W średniowieczu sprzedawano tu codziennie mięso i jego wyroby; w soboty wolno było dodatkowo sprzedawać mięso na Rynku Nowomiejskim, a w czwartki na Rynku Staromiejskim.
 
W 1787 r. na rogu ul. Kopernika i Piekary, przed domem uważanym wtedy za miejsce urodzin Mikołaja Kopernika, wystawiono studzienkę-pomnik Mikołaja Kopernika. Powstała ona z inicjatywy Samuela L. Gereta i była jednym z wyrazów czci, jaką darzono w Toruniu wielkiego uczonego. Miała formę 5,7-metrowej wysokości smukłej marmurowej piramidki stojącej na prostokątnym marmurowym cokole.
W 1812 r. miejsce to zwiedzał Napoleon Bonaparte.
 
Nazwę ulicy św. Anny na obecną (Mikołaja Kopernika) zmieniono dopiero po prawie sześciu wiekach: w 1809 r. - w czasach Księstwa Warszawskiego.
Natomiast nazwę ul. Kopernika na ulicę Starotoruńską rozciągnięto w 1891 r., po tym jak ówczesny historyk i burmistrz Torunia opublikował swoje badania ustalające dom rodzinny Koperników na obecny adres Kopernika 17; odtąd cały odcinek od ul. Żeglarskiej do dawnej Bramy Starotoruńskiej nosi nazwę ul. Kopernika.
 
 
Do najważniejszych zabytkowych i historycznych obiektów stojących przy ul. Kopernika należą:
  • pod nr 3 - dawna zbrojownia (arsenał) miejska z 1597 r., zniekształcona na pocz. XX w. i znacznie przebudowana do obecnej formy, bez pozostawienia najmniejszego śladu z dawnej architektury; obecnie klub muzyczny Lizard King.
  • pod nr 15 - jedna z najceniejszych gotyckich kamienic patrycjuszowskich; obecnie Muzeum Dom Kopernika
  • pod nr 17 - gotycka kamienica mieszczańska; obecnie Muzeum Dom Kopernika 
  • pod nr 19 - gotycka kamienica mieszczańska, posiadająca wygląd fasady nadany w XVII i XVIII w.; obecnie mieści Zakład Zasobów Środowiska i Geozagrożeń Instytutu Geografii Polskiej Akademii Nauk >>>
  • pod nr 21 - dwie gotyckie kamienice mieszczańskie >>>
  • pod nr 38 - gotycka kamienica, posiadająca wygląd fasady nadany w okresie baroku >>>
  • pod nr 40 - średniowieczna kamienica mieszczańska, posiadająca wygląd fasady nadany w XIX w., była uważana w XVIII i XIX w. za miejsce urodzenia Mikołaja Kopernika; zwiedzał ją m.in. Napoleon Bonaparte czy Fryderyk Chopin.
  • drukuj
  • poleć artykuł
Komentarze użytkowników (0)
Brak komentarzy. Bądź pierwszy - dodaj swój komentarz
Dodaj swój komentarz:


pozostało znaków:   napisałeś znaków:

Kontakt

tel. 56 621 02 32
biuro@toruntour.pl
formularz kontaktowy
 
 
   
Właścicielem i operatorem Toruńskiego Portalu Turystycznego funkcjonującego pod domeną toruntour.pl jest Toruński Serwis Turystyczny, Toruń, ul. Rabiańska 3 (mapa), tel. 66 00 61 352, NIP: 8791221083.
Materiały zawarte w Toruńskim Portalu Turystycznym www.toruntour.pl należą do ich autorów lub właściciela serwisu i są objęte prawami autorskimi od momentu powstania Portalu w 2015 r. Wszelkie wykorzystywanie w całości lub we fragmentach zawartych informacji bez zgody Wydawcy Serwisu jest zabronione.
Polityka cookies
 
Jeżeli chcesz opublikować swój artykuł lub napisać do Toruńskiego Portalu Turystycznego ponieważ gdzieś do tekstu wkradł się błąd, chcesz nawiązać współpracę lub po prostu przekazać swoją opinię, możesz to zrobić używając adresu mailowego biuro@toruntour.pl. Żadna wiadomość nie pozostanie bez odpowiedzi!
 
Zostań naszym patronem. Poznaj szczegóły i możliwości tutaj