Jacob Heinrich Zerneke

Uczęszczał do Gimnazjum Akademickiego w Toruniu, następnie w Gdańsku, po czym podjął w 1694 r. studia w Lipsku uczęszczając na wykłady z logiki, metafizyki, etyki, polityki, teologii i prawa państwowego, uczył się języka hebrajskiego, odbył kilka podróży naukowych, a w 1697 r. podjął studia prawnicze. Do Torunia powrócił w 1699 r., gdzie w grudniu tegoż roku został sekretarzem Rady miejskiej. 

Było to dość niskie stanowisko urzędnicze, jednak dawało dostęp do miejskiego archiwum. Zerneke zajął się opracowywaniem dokumentów przeszłości Torunia i w kolejnych latach opublikował kilka cennych prac historycznych. Pierwsza (Das verpestete Thorn oder summarischer Auszug der Pestilenz-Seuchen, 1710 r. (Toruń zarażony czyli sumaryczny wykaz wszystkich zaraz, które z woli bożej nawiedziły to miasto od początku jego zbudowania aż do czasów teraźniejszych)); kolejna stanowiła szkic historii miasta od 1231 r. do roku 1711 (Historiae Thoruniensis Naufrage Tabulae... (Tablice rozbitków historii toruńskiej, czyli trzon kroniki toruńskiej, która została zestawiona od roku 1231 do roku 1711 dla budującej wiedzy i dobrego pożytku z ypróbowanych pisarzy i wiarygodnych dokumentów)); trzecia szczegółową historię oblężenia przez Szwedów w 1703 r. (Das bei denenschwedischen Kriegen bekriegte Thorn (Toruń przez Szwedów wojowany)); jeszcze inna zawierała wykazy burmistrzów, rajców, ławników, rektorów i profesorów gimnazjum, duchownych, doktorów medycyny i innych wybitnych obywateli Torunia. 

W czasie wspomnianego oblężenia Torunia w 1703 r. Zerneke brał udział w ratowaniu archiwaliów z płonącego Ratusza Staromiejskiego (zobacz: Szwedzkie otrzeliwanie Torunia 1703 r.)

Zerneke jako pierwszy badacz próbował zlokalizować dom, w którym przyszedł na świat najsłynniejszy torunianin - Mikołaj Kopernik.

 

W 1723 r. został wybrany drugim burmistrzem Torunia. W 1724 r. sąd asesorski skazał na śmierć jego i burmistrza Johanna Gottfrieda Rösnera za zaniedbanie obowiązku utrzymania spokoju w mieście, co doprowadzić miało do głośnego tumultu toruńskiego. Zerneke został jednak ułaskawiony przez króla Augusta II. Opuścił Toruń i zamieszkał w Gdańsku. Tutaj m.in. przygotowywał do druku nowe, rozszerzone wydanie historii Torunia, które pod tytułem Thornische Chronica zostało opublikowane w 1727 r. w Berlinie. Wydawca zmienił jednak na karcie tytułowej nazwisko autora dodając literę "C" i nadając mu formę nieprawidłową "Zernecke". Odtąd błędnie zaczęła ona funkcjonować w późniejszej literaturze historycznej, zarówno niemieckiej, jak i polskiej.

 

Tradycja głosi, że mieszczanie tak dalece szanowali swojego historyka, iż - aby nie przeszkadzał mu stukot kół wozów na bruku - ulicę Żeglarską, przy której mieszkał, wykładano specjalnie słomą.

 

Zerneke uważał się za lokalnego patriotę toruńskiego i dawał temu wyraz w swej twóczości. Podkreślał też ustrój Torunia jako niezawisłej republiki mieszczańskiej (zobacz: Respublica Thorunensia, wielkie miasto pruskie).