Historia radia w Toruniu

15. stycznia 1935 roku uruchomiono w Toruniu Pomorską Rozgłośnię Polskiego Radia. Była to ósma z kolei radiostacja w Polsce i od chwili uruchomienia należała do większych w kraju. Od samego początku z toruńskim radiem współpracowali najwybitniejsi przedstawiciele miejscowego środowiska twórczego, a zwłaszcza literackiego, upowszechniając szeroką kulturę.
Znaczenie Torunia jako ośrodka mass-mediów zostało zniszczone w 1945 r. wraz z uskutecznionymi zabiegami Bydgoszczy o  przeniesienie stolicy województwa z Torunia.
Przyczyniło się to do utraty możliwości pozalokalnej, szerszej (ogólnopolskiej) prezentacji miejscowych wydarzeń i zjawisk i kreowania wizerunku Torunia w Polsce
 
15. stycznia 1935 roku uruchomiono w Toruniu Pomorską Rozgłośnię Polskiego Radia. Było to ósma z kolei radiostacja w Polsce i od chwili uruchomienia należała do większych w kraju. Miała być przeciwwagą dla silnej i aktywnej propagandowo niemieckiej radiostacji w Heilsbergu (Lidzbarku Warmińskim) w sąsiednich Prusach Wschodnich.
Budynki rozgłośni i maszt nadawczy (120 m wys.) zbudowano na Stawkach (ul. Podgórska 12). Dodatkowo od 1938 r. kolejne studia i przeniesione biura znalazły się w centrum - przy placu Św. Katarzyny na Przedmieściu św. Katarzyny. Rozgłośnia dysponowała mocą 24 kW i tym samym była drugą pod względem mocy po stacji Warszawa-Raszyn. Była odbierana w promieniu ponad 200 km.
Rozgłośnia Pomorska w Toruniu posiadała studia także w Bydgoszczy, Gdyni i Ciechocinku.
 
 
Inauguracyjny program transmitowano w całości na teren całej Polski, a uroczystość otwarcia radia zgromadziła liczne osobistości. Początkowo program retransmisyjny nadawano 4-8 godzin dziennie, a od kwietnia 1935 roku po 13 godzin i znacznie rozszerzono udział lokalnych programów pomorskich do około 2-4 godzin dziennie. Ostatnia przedwojenna audycja została wyemitowana 3. września 1939 r. W czasie wojny rozgłośnia toruńska służyła Niemcom.
 
Powstanie rozgłośni radiowej w Toruniu wiązało się m.in. z sytuacją polityczną między Polską a Niemcami, wobec ich dążności rewizjonistycznych co do Pomorza Nadwiślańskiego. Rozgłośnia odegrała ważną rolę w propagowaniu zagadnień nurtujących regionalne środowisko kulturalne i artystyczne. W specjalnym cyklu audycji zajęto się m.in. sylwetkami pisarzy pomorskich, zagadnieniem folkloru nadmorskiego, kaszubskiego, mazurskiego i warmińskiego, referowano o bieżących wydarzeniach w życiu kulturalnym i artystycznym Torunia i Pomorza.
 
Po II wojnie światowej, 25. listopada 1945 roku otworzono na powrót rozgłośnię w Toruniu, a 2 lata później, 26. października 1947 roku, uruchomiono nadajnik mocy 29 kW, jednak w związku z przeniesieniem w marcu 1945 r. siedziby województwa do Bydgoszczy i z powodów politycznych rozgłośnia w Toruniu nie miała samodzielnego bytu organizacyjnego, podporządkowana była nowej Rozgłośni Pomorskiej w Bydgoszczy, powstającej już od 1945 roku na bazie materiałowej dotychczasowego radia toruńskiego (zobacz: Bydgoszcz degraduje Toruń). Od tego czasu stacja radiowa działała pn. Rozgłośnia Pomorska Bydgoszcz-Toruń z siedzibą w Bydgoszczy, która posiadała 2 studia: w Bydgoszczy i Toruniu. Udział Torunia w programie Rozgłośni Pomorskiej zaczął jednak systematycznie spadać.
W 1959 roku w związku z uruchomieniem silnego nadajnika w Poznaniu zaniechano eksploatacji toruńskiego. Natomiast z końcem 1961 roku Centralny Zarząd Radiostacji i Telewizji zawiesił działalność studia w Toruniu; w 1964 roku rozebrano maszt nadawczy, a sam nadajnik umieszczono w Muzeum Łączności we Wrocławiu. W 1974 roku studio radiowe w Toruniu zostało ostatecznie zamknięte i  przekształcone w oddział warszawskiego Zakładu Usług Foniczno-Wizyjnych "Wifon", istniejącego do 1996 r. Pomorską Rozgłośnię Polskiego Radia w Bydgoszczy przemianowano natomiast na Polskie Radio Pomorza i Kujaw (PiK).
 
Od samego początku z toruńskim radiem współpracowali najwybitniejsi przedstawiciele miejscowego środowiska twórczego, a zwłaszcza literackiego, upowszechniając szeroką kulturę. Polityczna w charakterze likwidacja rozgłośni w Toruniu przyczyniła się do utraty możliwości pozalokalnej, szerszej (ogólnopolskiej) prezentacji miejscowych wydarzeń i zjawisk i kreowania wizerunku miasta w Polsce.
 

Budynek rozgłośni

Awangardową bryłę toruńskiej rozgłośni radiowej zaprojektował warszawski architekt, Antoni Dygat, który był autorem podobnych realizacji we Lwowie i w Raszynie. Otrzymała ona stylistykę modernistyczną w nurcie funkcjonalizmu. Wyróżniała się asymetrią rzutu, płaskim dachem, gładkimi i pozbawionymi detalu elewacjami i kubicznym charakterem, a więc wszystkimi cechami określającymi ówczesną nowoczesną - modernistyczną architekturę (zobacz: Modernizm w Toruniu).
Obecnie budynek niestety w wyniku "styropianizacji", adaptacji na mieszkania oraz nadbudowy wschodniej części zatracił większość swych cech stylowych. To jeden z najbardziej jaskrawych przykładów braku dbałości o dziedzictwo Torunia, braku poszanowania i zrozumienia formy modernistycznej i historii architektury. Z punktu widzenia wartości artystycznej i historycznej jest to duża strata, tym bardziej, że ranga tego zabytku była wysoka.
 
  • drukuj
  • poleć artykuł
Komentarze użytkowników (0)
Brak komentarzy. Bądź pierwszy - dodaj swój komentarz
Dodaj swój komentarz:


pozostało znaków:   napisałeś znaków:

Kontakt

tel. 56 621 02 32
biuro@toruntour.pl
formularz kontaktowy
 
 
   
Właścicielem i operatorem Toruńskiego Portalu Turystycznego funkcjonującego pod domeną toruntour.pl jest Toruński Serwis Turystyczny, Toruń, ul. Rabiańska 3 (mapa), tel. 66 00 61 352, NIP: 8791221083.
Materiały zawarte w Toruńskim Portalu Turystycznym www.toruntour.pl należą do ich autorów lub właściciela serwisu i są objęte prawami autorskimi od momentu powstania Portalu w 2015 r. Wszelkie wykorzystywanie w całości lub we fragmentach zawartych informacji bez zgody Wydawcy Serwisu jest zabronione.
Polityka cookies
 
Jeżeli chcesz opublikować swój artykuł lub napisać do Toruńskiego Portalu Turystycznego ponieważ gdzieś do tekstu wkradł się błąd, chcesz nawiązać współpracę lub po prostu przekazać swoją opinię, możesz to zrobić używając adresu mailowego biuro@toruntour.pl. Żadna wiadomość nie pozostanie bez odpowiedzi!
 
Zostań naszym patronem. Poznaj szczegóły i możliwości tutaj