Sławkowo
Lokalizacja
powiat toruński, gmina wiejska Chełmża
16 km na płn. od Torunia
powiat toruński, gmina wiejska Chełmża
16 km na płn. od Torunia
Pierwsze informacje o Sławkowie pochodzą z 1390 r. Administracyjnie wieś podlegała wtedy wójtowi krzyżackiemu w Lipienku. Pierwszym znanym właścicielem był Cezariusz Watzenrode z Torunia, który w 1405 r. sprzedał swoją część Sławkowa Albrechtowi Rothe, patrycjuszowi toruńskiemu, po śmierci którego w 1421 r. własność przejął Szymon Falkenhayn. Wkrótce Sławkowo wróciło do rodu Watzenrode i w 1440 r. właścicielem części był Lucas Watzenrode, ławnik staromiejski toruński, ojciec późniejszego biskupa Lucasa, wuja i opiekuna Mikołaja Kopernika (zobacz: kamienica ul. Żeglarska 10).
Od 1490 r. Sławkowo należało do burmistrza toruńskiego, Heinricha Krügera. W 1697 r. majątek był własnością Dziewanowskich, a w 2. poł. XVII w. Marcelego Zielińskiego. Od 1838 r. do 1945 r. Sławkowo należało do niemieckiej rodziny von Windisch i von Kries.
Od 1490 r. Sławkowo należało do burmistrza toruńskiego, Heinricha Krügera. W 1697 r. majątek był własnością Dziewanowskich, a w 2. poł. XVII w. Marcelego Zielińskiego. Od 1838 r. do 1945 r. Sławkowo należało do niemieckiej rodziny von Windisch i von Kries.
Dwór
Zachowany w Sławkowie dwór pochodzi z pocz. XIX w. i został wzniesiony dla Baschy von Kreisa (w szczycie nad wejściem herb rodowy); wokół park krajobrazowy z tegoż okresu.
Obecnie pałac jest własnością prywatną.
Dwór istniał tu już w średniowieczu. Z końca XIII w. znana jest jego nazwa Fredaw. Pierwszym znanym właścicielem dworu i folwarku w czasach pokrzyżakcich był Cezariusz Watzenrode z Torunia.
Poniatówka
Dom typu "poniatówka" w Sławkowie jest przykładem wznoszonych w latach 30. XX w. budynków mieszkalnych na polskiej wsi z inicjatywy ministra rolnictwa Juliusza Poniatowskiego. Budynki takie wznoszono dla osadników, powodzian z południa oraz dla rozparcelowanych majątków.
Poniatówki sytuowano kalenicą prostopadle do drogi, wzniesione były z drewna o konstrukcji ryglowej, często odeskowane na zewnątrz. Częściowo podpiwniczone, kryte dwuspadowym dachem, parterowe. Wnętrze było tynkowane, składało się z 2, 3 izb, korytarza, kuchni, czasami spiżarni i przedsionka.
Integralną całość tworzyła stojąca w pobliżu domu stodoła i chlewik oraz studnia.