Kamienica ul. Żeglarska 10

Kamienica gotycka z 2. poł. XIV w., przebudowana po 1801 r, z piętrową oficyną z XVIII w. Regotyzowana w latach 1972-1978 z przeznaczeniem na hotel i restaurację.

Kamienica trójosiowa, fasada zdobiona ornamentyką gotycką w formie nisz i blend ostrołukowych, górna część pozbawiona szczytu.

 

Do kamienicy prowadzi zrekonstruowane przedproże (istniejące tu oryginalnie do ok. 1847-1857 r.) - jedna z nielicznych takich form charakterystycznych dla przedrozbiorowego Torunia - dalej gotycki ostrołukowy, profilowany portal.

 

Na parterze w trakcie przednim wysoka sień, której boczne ściany zdobione są trzema gotyckimi ostrołukowymi wnękami tynkowanymi na biało, a drewniany strop belkowy polichromiami barokowymi z XVIII w. Okna wysokiej sieni z charakterystycznymi dla okresu nowożytnego podziałami kamiennymi.
Strop jest rekonstruowany z belek z 1596 r. wtórnie użytych (odnalezionych w 1972 r. w czasie generalnego remontu kamienicy): zachowąło się 6 belek sosnowych o polichromii wykonanej techniką temperową z ornamentem kandelabrowym z tondem z grzywiastą maską; z ornamentem folklorystycznym ze "sprężynkami" i łbem barana w tondzie; z baniastymi wiązkami i maską lwa w tondzie; z ornamentem folklorystycznym z 4-listną rozetą; z cekinami i "sprężynkami"; z kandelabrowym ornamentem geometrycznym.

 

W niszach na ścianie północnej w dawnym pomieszczeniu reprezentacyjnym w trakcie tylnym pierwszego piętra XV-wieczne polichromie św. Katarzyny i św. Doroty oraz wyobrażenie fantazyjnego stwora.

 

W latach 1437-1463 kamienica była własnością Lucasa Watzenrode (zm. 1462 r.) dziadka Mikołaja Kopernika, a w latach 1463-1499 jego wuja - burmistrza toruńskiego Tilemana von Allen (mąż Krystyny Watzenrode).
Lucas Watzenrode starszy był człowiekiem zamożnym i wpływowym. Posiadał majątek Sławkowo pod Toruniem i występował jako rycerz na zjazdach szlachty. W roku 1440 przystąpił do Związku Pruskiego, założonego dla obrony przed bezprawiami Zakonu krzyżackiego, i był jego gorliwym członkiem. Brał udział w powstaniu przeciw Krzyżakom i trzynastoletniej wojnie z Zakonem po stronie polskiej (1454-1466). Pod Łasinem w roku 1454 lub 1455 odniósł ranę, potem walczył pod Malborkiem (w 1454?). Nie szczędził majątku, pożyczając miastu Toruniowi znaczne sumy na cele wojenne.
Później Lucas brał udział w zjazdach z królem i w roku 1461 ostro wystąpił z żądaniem energiczniejszego prowadzenia wojny i groźbą, że stany pruskie poszukają sobie nowego Pana. Jak podaje w biografii Karol Górski (1973 r.): "król puścił to mimo uszu, ale zapamiętał sobie Lucasa".

 

W tej kamienicy Józef Buszczyński i jego syn Sylwester w latach 1866-1890 mieli drukarnię, w której drukowano pierwsze numery Gazety Toruńskiej (pierwszy polski dziennik na Pomorzu Nadwiślańskim; pismo informacyjno-polityczne wydawane w latach 1867-1921. Gazeta rozwijała w czasach zaborów świadomość narodową, walczyła z germanizacją, przyczyniając się do utrzymania polskości na Pomorzu i będąc główną ostoją słowa polskiego; o historii czasopiśmiennictwa toruńskiego tutaj).