Baszty to obok bram i barbakanów kolejny element obronny w systemie murów miejskich. Najstarsze toruńskie pochodzą z przełomu XIII i XIV w.

Pierwotne baszty, podobnie jak i bramy, niewiele przewyższały mur obronny. Większość spośród tych baszt, a także i wież zwieńczona była krenelażem. Zbudowane były na planie czworoboku, niektóre miały po trzy ściany od strony zewnętrznej, od strony miasta były natomiast otwarte. Później, na pocz. XV w. baszty te rozbudowywano (podwyższano likwidując krenelażowe zwieńczenia i dostawiano czwartą ścianę), jednakże nierozbudowanych - trójściennych - pozostało kilka baszt wschodnich Nowego Miasta, jak pokazuje to rys. Matthausa Meriana z 1641 r. ⇒

 

W XV i XVI wieku, kiedy nastąpiła największa rozbudowa systemu średniowiecznych murów miejskich, Stare Miasto posiadało około 33 baszty, a Nowe Miasto 21 baszt, co łącznie było liczbą znaczącą (np. w porównaniu z Krakowem, który posiadał łącznie 47 baszt). W XV w. pojawiły się nowe typy baszt wielobocznych, jak Monstrancja, Koci Łeb, Koci Ogon, które powstały w wyniku przebudowa z dotychczasowych czworobocznych.

 

Po połączeniu w 1454 r. Starego Miasta i Nowego Miasta, kiedy mur obronny wraz z tutejszymi basztami i bramami, dzielącymi oba miasta stracił swoje znaczenie, baszty w tym odcinku (tj. wzdłuż ul. Podmurnej) były adaptowane na spichrze, a mur wysoki wykorzystywano jako tylną ścianę zabudowań i niskim standardzie.

Do naszych czasów zachowało się tylko 9 z dawnych ok. 54 baszt toruńskich. Pozostałe, podobnie jak i mury, zostały rozebrane głównie w XIX wieku przez władze pruskie. Najwcześniej, tj. po 1823 r. rozebrano kilka baszt w odcinku nadwiślańskim murów obronnych, zastępując je wysokimi szkarpami - fotografia obok.