Historia opery w Toruniu

Opera, która w Toruniu działalność rozpoczęła w 1925 r., a której szanse na odtworzenie i rozwój zostały pogrzebane wraz z realizacją zabiegów Bydgoszczy dot. przeniesienia z Torunia władz wojewódzkich w 1945 r., jest jednym z wielu przykładów degradacji Torunia i odebrania mu jego znaczenia (zobacz: Upadek Torunia. Degradacja Torunia).
 
Opera Pomorska w Torunia rozpoczęła działalność 5 października 1925 r. Inauguracyjną premierą była Halka Moniuszki, która od pierwszego przedstawienia zdobyła sobie wielkie uznanie, cieszyła się wielkim powodzeniem i grano ją 16 razy.
 
Pomysłodawcą i realizatorem utworzenia opery w Toruniu był Karol Benda (1893-1942), będący od 1924 r. dyrektorem Teatru Miejskiego w Toruniu (obecnego Teatru Wilama Horzycy). Jednocześnie 5 października 1925 r. pod dyrekcją Bendy rozpoczęła działalność instytucja pod nazwą Zjednoczone Teatry Miejskie Toruń-Bydgoszcz-Grudziądz.
Kierownictwo artystyczne toruńskiej Opery Pomorskiej dyrektor Benda powierzył Jerzemu Bojanowskiemu (1893-1983), dotychczasowemu dyrygentowi opery poznańskiej, a głównym reżyserem opery został Konstanty Krugłowski, baryton i reżyser operowy. Jerzy Bojanowski należał do grona młodych, lecz już cieszących się świetną opinią muzyków. W pierwszym sezonie udało się z powodzeniem wystawić aż 10 oper: Halkę, Straszny dwór, Carmen, Rigoletto, Fausta, Aidę, Toscę, Madame Butterfly, Pajace, Cyrulika sewilskiego
 
Jerzy Bojanowski był bardzo znanym muzykiem i dyrygentem w okresie międzywojennym, cieszył się świetną opinią. O jego szczególnej pozycji świadczy fakt, iż w 1929 roku wybrano go na prezesa Związku Artystów Scen Polskich.
Z Toruniem związany jest nie tylko jako twórca pierwszej tutaj i na całym Pomorzu opery, ale tez jako kompozytor hejnału toruńskiego.

 
Z operą konkurowała operetka, dając liczbę prezentacji wprost rekordową: 22 premiery w 2 lata.

Niedotrzymanie obietnic stałych systematycznych subwencji rządowych i niechęć władz miejskich Bydgoszczy do przedsiębiorstwa, którego główna dyrekcja i administracja znajdowały się w Toruniu, spowodowały odpadnięcie Bydgoszczy z koncernu "Zjednoczone Teatry Miejskie Toruń-Bydgoszcz-Grudziądz" i ustąpienie naczelnego dyrektora, Karola Bendy 1 marca 1926 r. Wówczas kierownikiem nowego Zrzeszenia Artystów “Teatrów Miejskich Toruń-Grudziądz” został Jerzy Bojanowski.
Ostatecznie jednak nieoczekiwany brak subwencji ministerialnych spowodował, iż scena operowa w Toruniu działała tylko dwa sezony i w 1927 r. uległa likwidacji, pomimo usilnych prób jej ratowania przez Bojanowskiego.
 
W okresie międzywojennym (1936-1939) oraz w marcu 1945 r. działała w Toruniu też orkiestra symfoniczna. Jednak odtwarzane po II wojnie światowej z sukcesem bogate przedwojenne życie muzyczne Torunia załamało się na korzyść Bydgoszczy, a to za sprawą decyzji władz województwa, przeniesionych w marcu 1945 r. do Bydgoszczy z Torunia z inicjatywy bydgoskiego komitetu Polskiej Partii Robotniczej (patrz tutaj). Decyzja ta okazała się dla Torunia fatalna, doprowadziła do degradacji jego rangi i znaczenia, przerwania bogatej tradycji muzycznej oraz zamarcia szerszego życia kulturalnego. W tych warunkach opera oraz Filharmonia Pomorska zostały utworzone w Bydgoszczy. Więcej tutaj.
  • drukuj
  • poleć artykuł
Komentarze użytkowników (0)
Brak komentarzy. Bądź pierwszy - dodaj swój komentarz
Dodaj swój komentarz:


pozostało znaków:   napisałeś znaków:

Kontakt

tel. 56 621 02 32
biuro@toruntour.pl
formularz kontaktowy
 
 
   
Właścicielem i operatorem Toruńskiego Portalu Turystycznego funkcjonującego pod domeną toruntour.pl jest Toruński Serwis Turystyczny, Toruń, ul. Rabiańska 3 (mapa), tel. 66 00 61 352, NIP: 8791221083.
Materiały zawarte w Toruńskim Portalu Turystycznym www.toruntour.pl należą do ich autorów lub właściciela serwisu i są objęte prawami autorskimi od momentu powstania Portalu w 2015 r. Wszelkie wykorzystywanie w całości lub we fragmentach zawartych informacji bez zgody Wydawcy Serwisu jest zabronione.
Polityka cookies
 
Jeżeli chcesz opublikować swój artykuł lub napisać do Toruńskiego Portalu Turystycznego ponieważ gdzieś do tekstu wkradł się błąd, chcesz nawiązać współpracę lub po prostu przekazać swoją opinię, możesz to zrobić używając adresu mailowego biuro@toruntour.pl. Żadna wiadomość nie pozostanie bez odpowiedzi!
 
Zostań naszym patronem. Poznaj szczegóły i możliwości tutaj