Teatr im. Wilama Horzycy

Lokalizacja
Ring, plac Teatralny 1
250 m na płn. od Rynku Staromiejskiego
Repertuar tutaj
Biuro obsługi widzów, tel: 56 622 55 97
 
 
Chociaż tradycja teatru w Toruniu jest bogata i sięga XVI w. (zobacz: Historia teatru w Toruniu), to najstarszy zachowany budynek teatralny (Stadttheater Thorn) pochodzi dopiero z 1904 r. Jest nim siedziba obecnego Teatru im. Wilama Horzycy.
Budynek zaprojektowany został w 1904 r., dla niemieckiego zespołu teatralnego, przez sławną wiedeńską firmę architektów Ferdinanda Fellnera i Hermanna Helmera, w stylu secesyjnym. Teatr wtedy miał być swoistym bastionem kultury niemieckiej w opozycji do coraz silniejszych dążeń polskich stowarzyszeń i organizacji (zobacz: Toruń - centrum polskości na Pomorzu w czasie zaborów).
Wystrój, zarówno zewnątrz, jak i wewnątrz powstał reprezentacyjny - złoty i purpurowy z bogactwem sztukaterii. Teatr mieścił 809 widzów (razem z miejscami stojącymi), został nowocześnie wyposażony.

W listopadzie 1920 r., po powrocie Polski do Torunia i na Pomorze, uruchomiono tu pierwszy polski teatr publiczny - Państwowy Teatr Narodowy - przedstawieniem "Zemsty" Aleksandra Fredry w obecności premiera rządu RP, Wincentego Witosa (chociaż pierwszą powojenną inscenizację  - "Damy i huzary" A. Fredry - zorganizowano w czerwcu tegoż roku).
W okresie międzywojennym, podczas kilkukrotnych pobytów w Toruniu Witkacego, udało mu się namówić ówczesnego dyrektora teatru, Mieczysława Szpakiewicza, by ten wystawił jego sztuki. I tak na deskach toruńskiej sceny swoje prapremiery miały: „W małym dworku” (1923 r.) oraz „Wariat i zakonnica” (1924 r.), której zmieniono tytuł na bardziej łagodny: „Wariat i pielęgniarka”. Niestety, kontrowersyjne sztuki Witkacego nie wzbudziły entuzjazmu i uznane zostały za tanią prowokację. Uznano, że Witkacy jest intelektualnie za trudny, a jego czas w teatrze jeszcze nie nadszedł.
 
W 1924 r. utworzono przy teatrze studio teatralne - szkołę aktorską, której kurs obliczony był na dwa lub trzy lata. Wykładowcami i nauczycielami byli miejscowi reżyserzy i poloniści gimnazjalni. Studium miało przede wszystkim za zadanie dostarczyć teatrowi pewnej liczby osób, które pełniłyby w zespole funkcje pomocnicze, wykonywałyby drobne epizody, śpiewały w chórze i tańczyły w operetkach. W ten sposób przyszli adepci mieli praktycznie od podstaw zaznajomić się z trudną pracą zawodową aktora. Na drugim planie postawiono wykłady teoretyczne, zresztą w ograniczonym zakresie.

W 1925 r. teatr ten, poza zespołem teatralnym, stał się także siedzibą Opery Pomorskiej.
 
W latach 1941-1942 gmach został przebudowany przez Niemców, którzy dostosowując do ówczesnych celów politycznych uprościli fasadę i zredukowali jej zdobnictwo. Wtedy m.in. likwidowano maszkarony (maski symbolizujące tragedię i komedię) w zwieńczeniu pilastrów flankujących ryzalit wejściowy, usunięto pilony ze zwieńczeniem w postaci rzeźb orłów, zaokrąglenie dolnych krawędzi okien zastąpiono prostokątnie). Budynek teatru stracił na swej reprezentacyjności i ornamentyce, lecz mimo to nadal zaliczany jest obecnie do najciekawszych architektonicznie tego typu obiektów w Polsce.
Podczas przebudowy w latach 1941-1942 westybul, foyer, korytarze i widownia straciły dekoracje rzeźbiarsko-sztukatorską. Na I piętrze pojawiły się loże. Cała widownia otrzymała nowe fotele i stylowo upięte kotary. W tym samym czasie rozebrano budynek zaplecza, odtworzony dopiero w 1998 r.
 
Po II wojnie światowej najwybitniejszą osobowością twórczą teatru (od 1934 r. Teatr Ziemi Pomorskiej) był Wilam Horzyca (dyrektor w latach 1945-48), od 1960 r. patron toruńskiego teatru, jeden z największych inscenizatorów i reformatorów teatru polskiego.
 
 
       
Widok teatru przed przebudową w 1942 r., w czasie której usunięto m.in. dwa cokoły z orłami na szczycie, secesyjne płaskorzeźbione maski z belkowania nad kolumnami po bokach głównej arkady fasadowej, uproszczono ornamentykę okien.
 
   
Przed wejściem do teatru ustawiono w 1909 roku posągi Melpomeny z mieczem w ręku i Terpsychory z lirą i plektronem, symbolizujące kolejno dramat (tragedię) i muzykę (taniec).
 
 
Teatr im. Wilama Horzycy to największy i najważniejszy teatr w Toruniu. Od 1991 r. organizuje Międzynarodowy Festiwal Teatralny "Kontakt" uznawany na jedną z najważniejszych imprez teatralnych w Europie środkowej, który stanowi miejsce wielokulturowej konfrontacji zespołów teatralnych z różnych stron świata. Festiwal ten zastąpił organizowany od 1959 r. renomowany Festiwal Teatrów Polski Północnej.
Obecnie Teatr im. W. Horzycy jest czołową sceną dramatyczną w województwie kujawsko-pomorskim, gdzie najliczniejszy zespół aktorski realizuje wiele premier na wysokim poziomie artystycznym.
Znakomity i stabilny zespół aktorski, budowany przez lata, gwarantuje produkcje na najwyższym poziomie. Spektakle Teatru im. Wilama Horzycy są prezentowane na wielu festiwalach polskich i międzynarodowych. Dzięki bogatej ofercie repertuarowo-inscenizacyjnej i swojej otwartości toruński teatr zajmuje znaczącą pozycję na mapie teatralnej Polski.
 
  • drukuj
  • poleć artykuł
Komentarze użytkowników (0)
Brak komentarzy. Bądź pierwszy - dodaj swój komentarz
Dodaj swój komentarz:


pozostało znaków:   napisałeś znaków:

Kontakt

tel. 56 621 02 32
biuro@toruntour.pl
formularz kontaktowy
 
 
   
Właścicielem i operatorem Toruńskiego Portalu Turystycznego funkcjonującego pod domeną toruntour.pl jest Toruński Serwis Turystyczny, Toruń, ul. Rabiańska 3 (mapa), tel. 66 00 61 352, NIP: 8791221083.
Materiały zawarte w Toruńskim Portalu Turystycznym www.toruntour.pl należą do ich autorów lub właściciela serwisu i są objęte prawami autorskimi od momentu powstania Portalu w 2015 r. Wszelkie wykorzystywanie w całości lub we fragmentach zawartych informacji bez zgody Wydawcy Serwisu jest zabronione.
Polityka cookies
 
Jeżeli chcesz opublikować swój artykuł lub napisać do Toruńskiego Portalu Turystycznego ponieważ gdzieś do tekstu wkradł się błąd, chcesz nawiązać współpracę lub po prostu przekazać swoją opinię, możesz to zrobić używając adresu mailowego biuro@toruntour.pl. Żadna wiadomość nie pozostanie bez odpowiedzi!
 
Zostań naszym patronem. Poznaj szczegóły i możliwości tutaj