Kamienica ul. Szczytna 15

 

 

Budynek powstał w XIV w. jako patrycjuszowska gotycka kamienica mieszkalna. W XVIII w., po zniszczeniach oblężenia szwedzkiego z 1703 r., została przekształcona w stylu barokowym na spichrz. Obecna fasada pochodzi z tej przebudowy.
 
Wewnątrz natomiast zachował się oryginalny średniowieczny układ pomieszczeń z m.in. obszerną tzw. wysoką sienią - charakterystyczną dla toruńskich kamienic gotyckich - oraz pomieszczenia wyższych kondygnacji przedniego i tylnego traktu.

 

Elewacja tylna kamienicy

 

Zachowały się cenne i unikatowe gotyckie malowidła ścienne o tematyce świeckiej z przełomu XIV i XV wieku - przedstawienia figuralne wkomponowane w bujną wić roślinną; są to wyobrażenia najprawdopodobniej zaczerpnięte z tekstów świeckich, może z literatury dworskiej, ukazujące kilka postaci w dworskich, modnych strojach.
Malowidła, przedstawiające dwie pary ludzi w różnym wieku (być może Tristana i Izoldę z jednego z najsłynniejszych europejskich dzieł literackich o tematyce rycerskiej) oraz parę lwów i parę orłów, podtrzymujących niezidentyfikowane emblematy lub herby, wykazują podobieństwo kompozycyjne do XV-wiecznych tkanin dekoracyjnych z Europy Zachodniej.
Fundatorem tego dzieła był najpewniej przedstawiciel patrycjuszowskiej rodziny toruńskiej Hitfeldów, w posiadaniu której była wówczas kamienica.

 

 

Gotyckie malowidła ścienne w izbie I piętra w trakcie tylnym należą do najcenniejszych i unikatowych w Europie środkowej. Przedstawiają sceny i postaci świeckie (być może ukazano Tristana i Izoldę z jednego z najsłynniejszych dzieł literackich średniowiecznej Europy zachodniej), nawiązują do kultury dworskiej XIV-wiecznej Europy i odzwierciedlają ambicje średniowiecznego patrycjatu toruńskiego, stawiającego się na równi z rycerstwem i jego cnotami (zobacz: Malowidła w kamienicy ul. Szczytna 15).

 

W piwnicy natomiast zachował się średniowieczny piec typu hypocaustum, służący do ogrzewania pomieszczeń wyższych kondygnacji kamienicy:

 

 

 

W 2. poł. XIX w. działalność handlową i spedycyjną prowadził tu Izaak Mieses (1802-1883), żydowski filozof, uczony, pisarz. Ogłoszenia publikowane na łamach „Gazety Toruńskiej” informowały, że Mieses przyjmuje tu zamówienia na kukurydzę sprzedawaną przez M. Luxemberga z Wrocławia.