Konrad Gesselen

(ok. 1409 - po 1469) - matematyk, astronom, bakałarz sztuk, rektor, średniowieczny intelektualista toruński. Jeden z najważniejszych przedstawicieli środowiska intelektualnego Torunia i państwa krzyżackiego.
 
Pochodził z Geismaru w Hesji. Od 1425 r. studiował na uniwersytecie w Rostocku, gdzie został promowany na bakałarza sztuk. Tutaj rektorem był torunianin, Albert Schroter (doktor medycyny i magister sztuk), wydający się być protektorem Gesselena - sam on w swoich notatkach nazwał Schrotera swoim najszczególniejszym ojcem i promotorem. Najpewniej ta znajomość spowodowała podjęcie decyzji o osiedleniu się Gesselena w Toruniu. Zamieszkał tutaj przed 1435 r., do czego przyczynić się mogła także znajomość studencka z innymi torunianami - Liboriusem Freytagiem i Janem Armknechtem.
W Toruniu najprawdopodobniej dzięki pomocy Schrotera Gesselen otrzymał stanowisko rektora szkoły Świętojańskiej (pełniąc je aż do 1450 r.), stojącej na wysokim poziomie, o czym świadczyć może grono wybitnych wcześniejszych i późniejszych rektorów, jak np. Ludwik Wohlgemut z Heilsbergu, autor dzieła Trilogium animae, Marek Schönborn, Albert Teschner czy Hieronim Waldau.
 
Gesselen szybko osiągnął w Toruniu wysoką pozycję, cieszył się powszechnym szacunkiem i poważaniem, co dodatkowo podnosił fakt pełnienia przez niego godności kościelnych - był wikariuszem ołtarza Najświętszej Marii Panny i wikariuszem ołtarza św. Barbary (oba w kościele Świętojańskim). Zajmował się też dobroczynnością, występował również jako opiekun i pełnomocnik dzieci zmarłych mieszczan toruńskich. Jako były rektor zapisał w 1456 r. legat na rzecz szkoły Świętojańskiej.
W 1453 r., będąc osobą znaną i szanowaną wystąpił dwukrotnie jako świadek na pełnomocnictwie dla poselstwa Związku Pruskiego udającego się na proces cesarski. 
 
W 1464 r. wraz z delegacją polską mającą na celu nawiązanie rozmów pokojowych z Krzyżakami w trakcie toczącej sie od 1454 r. 13-letniej wojny, przebywał w Toruniu największy polski historiograf średniowieczny, Jan Długosz. Gesselen na jego prośbę podjął się tłumaczenia z niemieckiego na łacinę kroniki Wiganda z Marburga. To jedyny do dziś zachowany w całości przekład kroniki, będącej jednym z podstawowych źródeł informacji o historii ziem pruskich, najazdów na Wielkie Księstwo Litewskie i walk z Królestwem Polskim, obejmującej lata 1293–1394.
Jako zaufany mąż i zaangazowany w sprawy polsko-krzyżackie, Gesselen 19 października 1466 r. brał udział w uroczystym zaprzysiężeniu traktatu pokojowego (II pokój toruński) kończącego wojnę trzynastoletnią między zakonem krzyżackim a Królestwem Polskim.
 

Konrad Gesselen i Mikołaj Kopernik

Konrad Gesselen wykładając w szkole świętojańskiej w Toruniu uczył matematyki i astronomii. Jako mąż uczony i rektor tejże szkoły posiadał sporą bibliotekę gromadzącą dzieła astronomiczne i humanistyczne. Własnoręcznie sporządził odpis „Tablic Alfonsyńskich” – głównego wtedy zbioru efemeryd, na podstawie których przewidywano położenie planet na niebie.
 
Po śmierci Gesselena, która miała miejsce po 1469 r. (tj. krótko przed narodzinami przyszłego wielkiego astronoma - 1473 r.) w szkole przetrwał jego zbiór astronomicznych ksiąg, traktatów, rękopisów oraz tradycja nauczania astronomii na wysokim poziomie. Zatem właśnie w toruńskiej szkole Kopernik po raz pierwszy usłyszał o Słońcu, Księżycu i planetach, co rozbudzało i pogłębiało jego zainteresowania wszechświatem.
 
W pozostawionych przez niego rękopisach najwięcej miejsca zajmują traktaty astronomiczne i astrologiczne. W śród szeroko
rozpowszechnionych i starych traktatów nie brakuje nowatorskich i bardzo odważnych w treści, podważających dotychczasowe stanowisko nauki. Oprócz rozważań astronomicznych rękopisy zaw ierają również teksty o charakterze historycznym , filozoficznym, polemicznym oraz czysto literackim. Pokaźny zasób odpisów listów wybitnego humanisty Eneasza Sylwiusza Piccolominiego, późniejszego papieża Piusa II, pozwala sądzić, że prądy odrodzenia nieobce były Gesselenowi -
Robert Ruciński.
 
Osoba Konrada Gesselena pozostawała w świadomości i pamięci rodziny Koperników też w związku z tym, że dziadek Mikołaja Kopernika ze strony matki (Barbary), Lucas Watzenrode, przyjaźnił się rektorem szkoły świętojańskiej, a obaj mieszkali po sąsiedzku przy ulicy Żeglarskiej, a najpewniej w kamienicy ul. Żeglarska 10.
 
  • drukuj
  • poleć artykuł
Komentarze użytkowników (0)
Brak komentarzy. Bądź pierwszy - dodaj swój komentarz
Dodaj swój komentarz:


pozostało znaków:   napisałeś znaków:

Kontakt

tel. 56 621 02 32
biuro@toruntour.pl
formularz kontaktowy
 
 
   
Właścicielem i operatorem Toruńskiego Portalu Turystycznego funkcjonującego pod domeną toruntour.pl jest Toruński Serwis Turystyczny, Toruń, ul. Rabiańska 3 (mapa), tel. 66 00 61 352, NIP: 8791221083.
Materiały zawarte w Toruńskim Portalu Turystycznym www.toruntour.pl należą do ich autorów lub właściciela serwisu i są objęte prawami autorskimi od momentu powstania Portalu w 2015 r. Wszelkie wykorzystywanie w całości lub we fragmentach zawartych informacji bez zgody Wydawcy Serwisu jest zabronione.
Polityka cookies
 
Jeżeli chcesz opublikować swój artykuł lub napisać do Toruńskiego Portalu Turystycznego ponieważ gdzieś do tekstu wkradł się błąd, chcesz nawiązać współpracę lub po prostu przekazać swoją opinię, możesz to zrobić używając adresu mailowego biuro@toruntour.pl. Żadna wiadomość nie pozostanie bez odpowiedzi!
 
Zostań naszym patronem. Poznaj szczegóły i możliwości tutaj