Historyczne wydarzenia w Ratuszu Staromiejskim

Toruń, jako miasto o dużym znaczeniu gospodarczym i politycznym był nie tylko miejscem, w którym odbywały się ważne historyczne wydarzenia, ale niejednokrotnie inspiratorem czy realizatorem takich wydarzeń. Wiele z nich miało miejsce w Ratuszu Staromiejskim. 

Ratusz Staromiejski od zawsze był najbardziej reprezentacyjnym świeckim gmachem w Toruniu. Tu w Sali Wielkiej podejmowano dostojników, w tym koronowane głowy nie tylko Polski. Tu odbywały się doniosłe wydarzenia, pertraktacje, tu królowie polscy podejmowali posłów i mediatorów. 

Stąd do zebranych na Rynku Staromiejskim przemawiał w 1812 r. Napoleon Bonaparte. Tutaj też 18 stycznia 1920 r. władze niemieckie po 127 latach zaborów przekazały Toruń i Pomorze władzom polskim (zobacz: Polska odzyskuje Pomorze).

 

Obrady Colloquium Charitativum w 1645 r. w Sali Wielkiej Ratusza Staromiejskiego.
Rycina z Thornische Chronica J. H.Zerneckego, Berlin 1727.

 

 

Pierwszy pokój toruński zawarto najprawdopodobniej w Ratuszu Staromiejskim. Do niedawna sądzono, że to na Kępie Bazarowej doszło do podpisania tego polsko-krzyżackiego traktatu pokojowego, jednak badania archiwalne opublikowane w 2009 r. wskazały właśnie na Ratusz Staromiejski w Toruniu jako najbardziej prawdopodobne miejsce zawarcia układu. Tu zbierały się niektóre sejmiki generalne pruskie, tu władcy polscy, albo ich przedstawiciele odbierali hołdy wierności od Torunian.

 

1454 r. 

Wysłannicy króla polskiego Kazimierza Jagiellończyka odebrali tu przysięgę wierności od 44 przedstawicieli ziem pruskich wkrótce po włączeniu tych ziem do Królestwa Polskiego (Akt inkorporacji ziem pruskich).

Król Kazimierz Jagiellończyk był pierwszym z niemal wszystkich królów polskich odwiedzających Toruń. On sam w Toruniu gościł aż 16 razy. W czasie pobytów królewskich ich rezydencję stanowiła Sala Królewska Ratusza Staromiejskiego. Łącznie w Toruniu odbyło się prawie 60 wizyt królewskich czternastu królów polskich

Podczas pobytu w Toruniu zmarł król Jan Olbracht, 17 czerwca. Zabalsamowane zwłoki królewskie przetransportowano na Wawel, a w toruńskim kościele Świętojańskim pochowano serce króla.

 

Obrady w Ratuszu Staromiejskim sejmu polskiego z udziałem króla Zygmunta I Starego.

Sejm odbywał się w związku z groźbą wojny z Zakonem Krzyżackim (który nie chciał złożyć przysięgi na postanowienia drugiego pokoju toruńskiego z 1466 r.). W grudniu 1519 r. Król przyjmował tu wielkiego mistrza krzyżackiego Albrechta Hohenzollerna, gdzie zapadła decyzja wypowiedzenia wojny Zakonowi, która miała zmusić mistrza do zaniechania oporu i zaprzysiężenia traktatu drugiego pokoju toruńskiego. Na okres wojny Toruń stanowił główną kwaterę królewską, dokąd przybywały oddziały zaciężnych koronnych, a także poselstwa zagraniczne, próbujące pośredniczyć w zawarciu pokoju. Mistrz został ponownie przyjęty przez Króla w Toruniu w czerwcu 1520 r., jednak do hołdu nie doszło. 

Ponadto w czasie tych obrad sejmowych król Zygmunt I Stary wydał edykt zabraniający sprowadzania do Polski pism Lutra, co miało zahamować napływ idei reformacji.

 

Król Zygmunt Stary zawarł z wielkim mistrzem Albrechtem Hohenzollernem ostatni rozejm polsko-krzyżacki

 

Obrady w Ratuszu Staromiejskim sejmu polskiego z udziałem króla Stefana Batorego, który spodziewał się od szlachty poparcia w konflikcie z Gdańskiem.

 

Obrady w Ratuszu Staromiejskim sejmu polskiego z udziałem króla Zygmunta III Wazy, gdzie podjęto decyzje podatkowe i inne związane z niebezpieczeństwem szwedzkim.

 

Z inicjatywy króla Władysława IV Wazy odbył się zjazd europejskich katolików i protestantów na obrady Colloquium Charitativum w Sali Wielkiej Ratusza Staromiejskiego w celu przywrócenia zgody między wyznaniami: katolickim, kalwińskim i luterańskim. Wydarzenie to, choć nie przyniosło konkretnych rezultatów odbiło się szerokim echem w całej ówczesnej Europie, podzielonej religijnie i politycznie i było jednym z ważniejszych wydarzeń europejskich.

 

7 grudnia o godz. 5 rano dziedziniec Ratusz Staromiejskiego stał się miejscem egzekucji tendencyjnego wyroku sądu królewskiego, skazującego na śmierć m.in. prezydenta Torunia Johanna Gottfrieda Rösnera jako współwinnego niedopełnienia obowiązków, w wyniku czego doszło do głośnego na całą Europę tumultu toruńskiego.