Regiony i miasta kujawsko-pomorskie
Województwo kujawsko-pomorskie znajduje się w środkowo-północnej części Polski, leży nad Wisłą i jej dopływami: Drwęcą, Brdą, Wdą, Osą. Główna rzeka - Wisła dzieli obszar na kilka krain historyczno-geograficznych.
W środkowej części województwa, wzdłuż Wisły, znajduje się południkowa Kotlina Toruńska, w której położona jest samorządowa stolica województwa - Toruń.
Województwo kujawsko-pomorskie charakteryzuje więc złożoność terytorialna różnych ziem etnograficznie, kulturowo, historycznie i geograficznie odmiennych. Województwo jest więc obszarem sztucznym, niespójnym historycznie, w skład którego wchodzą regiony odmienne i często wcześniej ze sobą nie powiązane. W ujęciu historyczno-kulturowym województwo kujawsko-pomorskie obejmuje kilka odrębnych jednostek. Do najważniejszych takich regionów należą: w części północno-wschodniej - Ziemia Chełmińska, w części południowo-wschodniej - Ziemia Dobrzyńska, w części południowej - Kujawy. Te trzy obszary w całości znajdują się na terenie województwa kujawsko-pomorskiego. Ponadto w skład województwa w częściach wchodzą inne regiony: Pałuki, Krajna, Bory Tucholskie, Kociewie. Obszar województwa nie objął więc w całości kilku ziem, których pozostałe części leżą poza jego granicami. Jednakże ta złożoność terytorialna i kulturowo-geograficzna, z jej dziedzictwem dalszej i bliższej przeszłości, znalazła swój wyraz choćby w nazwie województwa, które przyjęło wprawdzie całe Kujawy, ale tylko częściowo Pomorze Nadwiślańskie. |
Ziemia Chełmińska
Region ten ma ogromne znaczenie nie tylko dla obszaru województwa, ale i dla całej Polski. Bowiem tak, jak z Kujawami wiążą się początki państwowości polskiej, tak Ziemia Chełmińska jest rdzennym terytorium początków państwa krzyżackiego, a jego stosunki z Polską przez trzy stulecia kształtowały historię tej części Europy. Zachowane do dziś podstawowe elementy dziedzictwa kulturowego Ziemi Chełmińskiej powstały głównie właśnie w okresie krzyżackim. Jednocześnie region ten jest najbogatszym w zabytki regionem województwa;
Na południowym krańcu tego regionu leży Toruń, niegdysiejsza "brama Prus" prowadząca z Królestwa Polskiego w głąb państwa krzyżackiego i Prus Królewskich później.
► Więcej >>>
Na południowym krańcu tego regionu leży Toruń, niegdysiejsza "brama Prus" prowadząca z Królestwa Polskiego w głąb państwa krzyżackiego i Prus Królewskich później.
► Więcej >>>
► Zobacz też: Toruń • Najbliższe okolice Torunia • Chełmno • Chełmża • Golub-Dobrzyń • Lubawa • Radzyń Chełmiński • Brodnica • Grudziądz • Zamki krzyżackie • Gotyckie kościoły wiejskie
Kujawy
Zajmują niemal całą południową część województwa. Należą do obszarów, na których stwierdzono najstarsze w Polsce ślady osadnictwa, co wyrażone jest w postaci licznych stanowisk archeologicznych, sięgających neolitu i okresu kultury łużyckiej. Również Kujawy, wraz z Wielkopolską i Pałukami, w X wieku stanowiły pierwszy ośrodek państwowości polskiej i odgrywały przodującą rolę polityczną, gospodarczą i kulturalną. To żyzne gleby i obfite źródła solne Kujaw sprzyjały wczesnemu rozwojowi osadnictwa i powstaniu licznych grodów. Na ziemiach tych powstały też pierwsze kościoły i klasztory architektury romańskiej, będące wówczas ogniskami życia kulturalnego, a zachowane do dziś są jednymi z najstarszych zabytków w Polsce. Tędy właśnie przebiega jeden z najbardziej znanych turystycznych szlaków w Polsce - Szlak Piastowski, należący do największych atrakcji turystycznych.
► Więcej >>>
► Zobacz też: Kruszwica • Ciechocinek • Strzelno • Bydgoszcz • Włocławek • Brześć Kujawski • Piramidy kujawskie • Inowrocław • Askaukalis
Ziemia Dobrzyńska
Leżąca we wschodniej części województwa, we wczesnośredniowiecznym państwie polskim należała do Mazowsza, później na przemian należała do państwa krzyżackiego i książąt polskich.
Obszar ten w całości wchodzi w skład województwa kujawsko-pomorskiego.
Dziś region ten znany jest głównie z trzech miejsc kultu religijnego (Skępe, Trutowo, Obory). Niewątpliwie największą atrakcją Ziemi Dobrzyńskiej jest Szafarnia - miejsce pobytu Fryderyka Chopina i muzeum jemu poświęcone.
Dziś region ten znany jest głównie z trzech miejsc kultu religijnego (Skępe, Trutowo, Obory). Niewątpliwie największą atrakcją Ziemi Dobrzyńskiej jest Szafarnia - miejsce pobytu Fryderyka Chopina i muzeum jemu poświęcone.
► Więcej >>>
Pałuki
Ważnym regionem turystycznym województwa kujawsko-pomorskiego Pałuki. Charakteryzują się dużą atrakcyjnością zarówno krajoznawczą, jak i wypoczynkową.
Pałuki, będąc odrębnym regionem historyczno-geograficznym i etnograficznym, należą, obok Kujaw i Wielkopolski, do najstarszych polskich terenów osadniczych, o czym świadczą liczne wykopaliska archeologiczne z okresu kultury łużyckiej i wczesnego średniowiecza z Biskupinem w roli głównej.
Pałuki, będąc odrębnym regionem historyczno-geograficznym i etnograficznym, należą, obok Kujaw i Wielkopolski, do najstarszych polskich terenów osadniczych, o czym świadczą liczne wykopaliska archeologiczne z okresu kultury łużyckiej i wczesnego średniowiecza z Biskupinem w roli głównej.
Pałuki zajmują południowo-zachodnią część województwa i podobnie jak Bory Tucholskie i Krajna nie wchodzą w całości w jego granice.
► Więcej >>>
Krajna
Stanowi obszar pograniczny między Wielkopolską, Kaszubami. W skład województwa kujawsko-pomorskiego wchodzi tylko wschodnia część tego regionu, pozostałę są rozparcelowane między woj. pomorskie, wielkopolskie i lubuskie.
Krajna, podobnie jak Bory Tucholskie nie należy do najbogatszych w zabytki architektury regionów w kujawsko-pomorskiem.
Krajna, podobnie jak Bory Tucholskie nie należy do najbogatszych w zabytki architektury regionów w kujawsko-pomorskiem.
► Więcej >>>
► Zobacz też: Zamarte
Bory Tucholskie
To nie tylko obszar znany z wielkich kompleksów leśnych, ale to też odrębny region etnograficzny i geograficzny. Ziemie te zamieszkują Borowiacy, którzy zachowali własny dialekt i wiele elementów kultury materialnej. Obszar ten leży w północno-zachodniej części województwa, a większa jego część wchodzi w skład województwa pomorskiego. Region ten jest najuboższy w zabytki architektury spośród wszystkich regionów kujawsko-pomorskiego. Są tu natomiast doskonałe warunki dla turystyki wypoczynkowej.
► Więcej >>>
Kociewie
Część Pomorza Gdańskiego. Leży między Borami Tucholskimi a Wisłą. Region zamieszkiwany przez Kociewiaków, ludność spokrewnioną kulturowo i wywodzącą się - podobnie jak Borowiacy - od Kaszubów. Większa część Kociewia z głównymi miastami leży w województwie pomorskim. Natomiast w kujawsko-pomorskiem znajdują się zabytkowe miasta kociewskie, jak Nowe i Świecie, posiadające zabytki m.in. z okresu śedniowiecza i państwa krzyżackiego.
► Więcej >>>