Toruń nie dba o dziedzictwo (XXXVI: Archeologia)
W Toruniu nie dba się o dziedzictwo. Od wielu lat. Czy celowo?
Przykłady niszczenia w majestacie prawa dziedzictwa i zabytków toruńskich idą w ostatnich latach w dziesiątki. Piszemy o tym co jakiś czas. Ostatnio pisaliśmy o tragicznym zniszczeniu zabytku sprzed 600 lat. Chodziło o odkryty przypadkowo wysokiej rangi unikatowy zabytek – brukowaną drogę z XIV w. - który wskutek budowy w 2006 r. gmachu Centrum Sztuki Współczesnej przestał istnieć (zobacz: Zabudowa Plant na Bastionie Chełmińskim). Przestał istnieć, bo 1) przed rozpoczęciem budowy nie przeprowadzono prac archeologicznych, bo 2) Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w obliczu znalezienia zabytku nie zdecydował o jego zachowaniu.
W Toruniu generalnie niestety zasada badań wyprzedzających nie jest stosowana. Tak było np. przy przebudowie płyty Rynku Nowomiejskiego i odkryciu doskonale zachowanych średniowiecznych sukiennic i kramów; tak było np. przy przebudowie nawierzchni ul. Szerokiej, Królowej Jadwigi i sensacyjnym odkryciu jednej z bram Nowego Miasta, o istnieniu której nikt dotąd nie wiedział (zobacz: Brama nowomiejska bezimienna); tak było np. w przypadku budowy Teatru Muzycznego przy ul. Warszawskiej, gdzie odkryto doskonale zachowany fragment XIII-wiecznego miejskiego muru zewnętrznego Nowego Miasta Torunia); tak było np. na Plantach na Bastionie św. Wawrzyńca; tak było np. przy przebudowie skrzyżowania Czerwona Droga / al. Solidarności; tak było w wielu innych przypadkach, tak jest teraz na Bulwarze Filadelfijskim (zobacz: Znowu odkopali średniowiecze), tak będzie niedługo w miejscu budowy Europejskiego Centrum Filmowego Camerimage.
Przykłady niszczenia w majestacie prawa dziedzictwa i zabytków toruńskich idą w ostatnich latach w dziesiątki. Piszemy o tym co jakiś czas. Ostatnio pisaliśmy o tragicznym zniszczeniu zabytku sprzed 600 lat. Chodziło o odkryty przypadkowo wysokiej rangi unikatowy zabytek – brukowaną drogę z XIV w. - który wskutek budowy w 2006 r. gmachu Centrum Sztuki Współczesnej przestał istnieć (zobacz: Zabudowa Plant na Bastionie Chełmińskim). Przestał istnieć, bo 1) przed rozpoczęciem budowy nie przeprowadzono prac archeologicznych, bo 2) Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w obliczu znalezienia zabytku nie zdecydował o jego zachowaniu.
W Toruniu generalnie niestety zasada badań wyprzedzających nie jest stosowana. Tak było np. przy przebudowie płyty Rynku Nowomiejskiego i odkryciu doskonale zachowanych średniowiecznych sukiennic i kramów; tak było np. przy przebudowie nawierzchni ul. Szerokiej, Królowej Jadwigi i sensacyjnym odkryciu jednej z bram Nowego Miasta, o istnieniu której nikt dotąd nie wiedział (zobacz: Brama nowomiejska bezimienna); tak było np. w przypadku budowy Teatru Muzycznego przy ul. Warszawskiej, gdzie odkryto doskonale zachowany fragment XIII-wiecznego miejskiego muru zewnętrznego Nowego Miasta Torunia); tak było np. na Plantach na Bastionie św. Wawrzyńca; tak było np. przy przebudowie skrzyżowania Czerwona Droga / al. Solidarności; tak było w wielu innych przypadkach, tak jest teraz na Bulwarze Filadelfijskim (zobacz: Znowu odkopali średniowiecze), tak będzie niedługo w miejscu budowy Europejskiego Centrum Filmowego Camerimage.
Tymczasem inne podejście stosowane jest w mieście sąsiednim, które podlega jurysdykcji tego samego Wojewódzkiego Urzędu ochrony Zabytków (WUOZ). Delegatura bydgoska WOUZ uprzejmie informuje, "że Kujawsko-Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków wydał decyzję-pozwolenie na prowadzenie badań archeologicznych wyprzedzających prace budowlane na działkach ewidencyjnych: 3/14, 3/15, 9/7, 9/8, 10, 12, 13 -obręb ewidencyjny 0109 przy ul. F. Focha w Bydgoszczy- Bydgoszcz stan.573", czyli w miejscu, gdzie będą rozbudowywać operę.
fot. Maciej KuleszaW przypadku której „inwestycji” w Toruniu prowadzono wyprzedzające badania archeologiczne? Które z prowadzonych „inwestycji” wyeksponowały odkrycia archeologiczne w Toruniu i jego dziedzictwo historyczne? Czy w Toruniu dba się o zabytki, o dziedzictwo? Nie, w Toruniu zwykle nie prowadzi się wyprzedzających badań archeologicznych, które pozwalałyby sensownie zaprojektować inwestycję i ochronić dziedzictwo. W Toruniu działa się od tyłu: najpierw budowa, przy okazji której NIESTETY znajdują się archeologiczne, często cenne zabytki. Równie często są niszczone i usuwane. Bo budowa już trwa.
► Zobacz więcej: Po trupach
Data publikacji: 22-02-2023
