Okolice Torunia (województwo kujawsko-pomorskie)

 

 

 

Toruń również z racji swego centralnego położenia stanowi centrum turystyczne województwa i jest dogodnym ośrodkiem pobytowym, skąd jest blisko w każdy atrakcyjny i ciekawy zakątek.

Odwiedzając Toruń i kujawsko-pomorskie koniecznie wypada zwiedzić i poznać flagowe miejsca tego województwa (zobacz znaczenie gwiazdek tutaj):

 

 

W kanonie klasyfikujemy i szeregujemy poszczególne miasta i atrakcje turystyczne wg ich rangi turystycznej wynikającej z obiektywnie stwierdzonych wartości artystyczno-historycznych walorów krajoznawczych, turystycznych, dóbr kultury i dziedzictwa historycznego, obiektów historii najnowszej i współczesnej działalności człowieka, poziomu usług rozrywkowych i handlowych.

Kanon ten bierze pod uwagę dotychczasowe klasyfikacje i opracowania, jak np. Lista Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO, Lista Pomników Historii RP, analizy Głównego Urzędu Statystycznego i innych.

 

Siedzibą władz samorządowych województwa kujawsko-pomorskiego jest położony w jego centrum Toruń, który jednocześnie jest wizytówką i najbardziej znanym miejscem województwa.
Takie centralne położenie Torunia, na styku różnych regionów historyczno-geograficznych (Kujaw na południu, Ziemi Chełmińskiej (Pomorza) na północy i Ziemi Dobrzyńskiej na wschodzie) czyni z miasta doskonały punkt wypadowy w zróżnicowane i bardzo ciekawe miejsca historyczne, związane z historią Polski oraz obszary o różnokulturowych i różnoepokowych cennych zabytkach. Poza tym znajduje się tu wiele możliwości wypoczynku: w licznych gospodarstwach agroturystycznych, ośrodkach wypoczynkowych nad akwenami wodnymi (jeziora, pojezierza, zalewy).
Z Torunia jest wszędzie blisko. Nie potrzeba dużo czasu, aby dostać się stąd oraz zwiedzić i poznać praktycznie wszystkie podstawowe walory, które region ten oferuje.

 

 

♦ powierzchnia: 17971,34 km²
♦ liczba mieszkańców: 2 mln
♦ liczba gmin: 144
♦ liczba powiatów ziemskich: 19
♦ liczba powiatów grodzkich: 4 (Toruń, Bydgoszcz, Grudziądz, Włocławek)
♦ siedziba administracji samorządowej: Toruń (Urząd Marszałkowski, Zarząd Woj., Sejmik Woj.)
♦ siedziba administracji rządowej: Bydgoszcz (Urząd Wojewódzki)
♦ drogi: autostrada A1 (E75) Helsinki-Gdańsk-Toruń-Cieszyn-Ateny; nr 5 (E275) Gdańsk-Praga, nr 10 Warszawa-Toruń-Szczecin, nr 15 Poznań-Toruń-Olsztyn

♦ regiony historyczno-geograficzne: Ziemia Chełmińska, Kujawy, Ziemia Dobrzyńska, Pałuki, Krajna (część), Bory Tucholskie, Kociewie (część)

Ziemie i miasta wchodzące w skład dzisiejszego województwa kujawsko-pomorskiego nigdy w przeszłości nie tworzyły jednego organizmu, powiązanego wspólnymi więzami politycznymi, ekonomicznymi, kulturowymi czy geograficznymi. Są tu krainy, które w średniowieczu rządzone były przez pomorskich, mazowieckich, kujawskich książąt, ale i przez pogańskich Prusów, później zaś przez Krzyżaków i polskich królów.

W Rzeczpospolitej przedrozbiorowej północna i środkowa część obszaru dzisiejszego województwa kujawsko-pomorskiego wchodziła w skład Prus Królewskich, ale obecnie dwa z trzech najważniejszych miast Prus Królewskich – Gdańsk i Elbląg – są poza granicami województwa, a tylko trzecie z nich - Toruń znajduje się w tym obszarze.

W czasie rozbiorów ziemie te podzielone były przez Niemcy i Rosję, a w okresie międzywojennym wprawdzie wchodziły w skład Rzeczypospolitej, ale podzielone między województwa: pomorskie, poznańskie i warszawskie, a dopiero od 1938 r. stanowiły centralną i południową część powiększonego woj. pomorskiego z siedzibą w Toruniu (zobacz: Toruń międzywojenny).

W latach 1975-1999 natomiast dzieliły się na województwa toruńskie, włocławskie i bydgoskie.
To wszystko sprawia, że trudno jest utożsamić dzisiejsze województwo kujawsko-pomorskie z jakąś konkretną tradycją, historią czy regionem i dlatego województwo to jest sztucznym zlepkiem odrębnych regionów.

 

Kujawsko-pomorskie to nie tylko Toruń, Ciechocinek, Chełmno, Biskupin czy Pojezierze Brodnickie. To województwo ma do zaoferowania o wiele więcej możliwości, posiada różnorodne walory do rozwijania różnych form turystyki w różnych porach roku.
Zwiedzanie i poznawanie wspaniałych zabytków, burzliwej przeszłości wielu tutejszych miast czasem nawet jest bardziej efektowne i efektywne poza szczytem sezonu - zimą i jesienią, zwłaszcza w Toruniu, który wtedy odsłania pełniej swoje oblicze pozbawiony licznych letnich ogródków kawiarnianych, liści na drzewach czy tłumów turystów. Zimową porą także w kujawsko-pomorskiem można dodatkowo skorzystać np. z przygotowanych stoków narciarskich. Szczególnie urokliwa jest zimowa przygoda w kajaku dla chcących spróbowac spływu Brdą, Drwęcą.
Jesień i wiosna to natomiast najlepszy czas na poznawanie uroków z perspektywy roweru czy siodła. Znajduje się tu wiele szlaków rowerowych i konnych oraz wiele innych możliwości dla uprawiania turystyki aktywnej. Szczególne walory przyrodniczo-geograficzne i krajobrazowe kujawsko-pomorskiego przesądziły, że znajduje się tu aż 9 parków krajobrazowych, liczne rezerwaty przyrody i obszary chronionego krajobrazu. Grzybiarze natomiast chwalą jesienne zbiory w Borach Tucholskich, w lasach brodnickich czy toruńsko-bydgoskich.
Latem czysta woda jezior z Zalewem Koronowskim, Gopłem i Pojezierzem Brodnickim na czele przyciąga amatorów żeglarstwa, windsurfingu, kajaków czy wypoczynku na plaży i wśród natury. Turystów lubiących wodę przyciągają spływy jeziorami i rzekami: Brdą, Drwęcą, Wdą, meandrującymi malowniczo wśród lasów, łąk, czasem wąwozów.
Poza sezonem letnim czekają międzynarodowe imprezy i wydarzenia kulturalne...

 

Kujawsko-pomorskie ma również ofertę w kurortach dla wszystkich szukających regeneracji i zdrowia. Choćby wspomnieć tylko kujawski Ciechocinek - najsłynniejsze i największe polskie uzdrowisko nizinne, położone jedynie 25 km na południe od Torunia. Ciechocinek obfituje w złoża solanek ciepliczych, piękne parki, zabytkową architekturę uzdrowiskową, urządzenia sportowo-rekreacyjne, liczne pensjonaty i ekskluzywne hotele, a przede wszystkim posiada słynne i unikatowe tężnie solankowe. Spacer pomiędzy nimi to doskonała dawka zdrowego powietrza nasyconego jodem i mikroelementami.
W XIX wieku powstało inne kujawskie uzdrowisko - Inowrocław, dysponujący także solankami, sanatoriami, a także tężniami, chociaż już współczesnymi.
Z początku XX w. natomiast pochodzi uzdrowisko Wieniec Zdrój, położone w rozległym masywie lasów sosnowych i powietrzem nasyconym eterycznymi substancjami.
Najmłodszą jest natomiast geotermia w pomorskim Grudziądzu z leczniczymi ciepłymi wodami solankowymi.

 

 

Żadne inne województwo w Polsce nie jest stworzone tak sztucznie jak kujawsko-pomorskie, tzn. żadne inne nie łączy aż tak dużej liczby (7) odrębnych historycznie, kulturowo i geograficznie regionów. Regionów, które nigdy w przeszłości nie były powiązane ze sobą tak, jak są teraz. Prowadzi to do rozmycia tożsamości kulturowej i zubożenia kulturowego poszczególnych regionów tworzących to województwo.

Kujawsko-Pomorskie jest więc bardzo krzywdzące i zgubne dla zachowania tożsamości i dziedzictwa poszczególnych regionów wchodzących w jego skład. Bo kreowana z inspiracji władz wojewódzkich "wspólnota", "poczucie jedności" i nowej "tożsamości" tego województwa wpływa siłą rzeczy jednocześnie na marginalizowanie, pomijanie odrębności historyczno-kulturowych, rozmywanie więzi poszczególnych regionów; wpływa na zapominanie o cechach wspólnotowych i unikatowych, które charakteryzują poszczególne regiony i stanowią o ich odrębności względem innych regionów tego samego województwa. Powoduje to np. traktowanie cech jednego regionu jako charakteryzujących całe województwo przy jednoczenym pomijaniu faktu, że np. Ziemia Chełmińska (z takimi miejscowościami jak np. Jabłonowo Pomorskie, Kowalewo Pomorskie) to nie Kujawy, itp.

Budowaniu nowej "świadomości regionalnej" ma służyć też wydana w 2017 r. na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego 600-stronicowa publikacja pt. "Dzieje regionu kujawsko-pomorskiego", której już sam tyłuł sugeruje jakoby wspólnotę i jednorodność cech tego "regionu", jego długą historię (dzieje) przy jednoczesnym przemilczeniu zasadniczej odrębności regionów.

 

 

Turystyka kulturowa, i jej odmiana - turystyka miejska, jest najsilniejszą dziedziną turystyki w województwie kujawsko-pomorskim.

Obszar obecnego województwa kujawsko-pomorskiego charakteryzował się w przeszłości dużą różnorodnością kulturową, ale też polityczną i administracyjną. W skład jego weszły bowiem terytoria, których dzieje na przestrzeni wieków były odmienne, lub które w pewnych okresach dziejowych były politycznie zależne od różnych organizmów państwowych. Konsekwencje tego są widoczne do dziś i przejawiają się choćby w złożoności nazwy województwa, zachowaniu zróżnicowanych regionalnych i lokalnych atrybutów tożsamości kulturowej, odrębnością zachowanych materialnych i niematerialnych dóbr kultury, czy różnorodnością krajobrazu kulturowego. Skomplikowane dzieje terenów tworzących dziś województwo kujawsko-pomorskie, miały zasadniczy wpływ na stopień zachowania charakterystycznych dla poszczególnych grup cech tożsamości lokalnej.