Dwa (jeden) widoki na zabytek
 |
|
 |
.Widok Bazyliki Katedralnej Świętojańskiej od południowego-wschodu
po lewej: w 1908 r. | po prawej: w 2023 r.
po lewej: w 1908 r. | po prawej: w 2023 r.
Dwie fotografie: 1) z 1908 r. i 2) z 2023 r.
Monumentalizm toruńskiej Bazyliki Katedralnej Świętojańskiej to jedna z tych cech, które wyróżniają ten gotycki zabytek architektury.
To też jedna z najbardziej monumentalnych gotyckich świątyń w Polsce i jeden z najwybitniejszych przykładów architektury halowej w Europie środkowej.
Jest najstarszą budowlą ceglaną dawnego państwa krzyżackiego. Stanowi pomnik świetności Torunia i skarbnicę dzieł sztuki.
Monumentalizm toruńskiej Bazyliki Katedralnej Świętojańskiej to jedna z tych cech, które wyróżniają ten gotycki zabytek architektury.
To też jedna z najbardziej monumentalnych gotyckich świątyń w Polsce i jeden z najwybitniejszych przykładów architektury halowej w Europie środkowej.
Jest najstarszą budowlą ceglaną dawnego państwa krzyżackiego. Stanowi pomnik świetności Torunia i skarbnicę dzieł sztuki.
Budowa kościoła trwała ponad 200 lat, bo ambitny i nadzwyczaj szybko rozwijający się Toruń rozbudowywał go kilkakrotnie. Budowę rozpoczęto po 1236 roku, ale do obecnej formy trójnawowej wysokiej hali z bocznymi kaplicami i kruchtami doprowadzono w drugiej połowie XV wieku >>>
Powstała monumentalna hala trójnawowa, z której każda nawa od wschodu ma odmiennie zdobiony szczyt. Jeszcze inną formę ma gotycki szczyt prezbiterium.
Cała bryła otoczona jest rytmem równomiernych skarp, pomiędzy którymi smukłe ostrołukowe przeważnie okna gotyckie; to są główne elementy kształtujące z zewnątrz architekturę kościoła.
Charakterystycznym detalem dla poł. XIII w. jest fryz ząbkowany z ukośnie ułożonych cegieł, obiegający prezbiterium pod okapem.
Powstała monumentalna hala trójnawowa, z której każda nawa od wschodu ma odmiennie zdobiony szczyt. Jeszcze inną formę ma gotycki szczyt prezbiterium.
Cała bryła otoczona jest rytmem równomiernych skarp, pomiędzy którymi smukłe ostrołukowe przeważnie okna gotyckie; to są główne elementy kształtujące z zewnątrz architekturę kościoła.
Charakterystycznym detalem dla poł. XIII w. jest fryz ząbkowany z ukośnie ułożonych cegieł, obiegający prezbiterium pod okapem.
Ekspozycja tego zabytku dziś jest niestety zakłócona, podziwianie monumentalizmu i ogólnego widoku jest obecnie niedostępne.
Jest bowiem zasada ekspozycji zabytku (w Toruniu nie przyjęła się). Jest zasada ekspozycji każdego zabytku i dlatego np. eksponowane w muzeach dzieła sztuki, obrazy nie są obstawione i zastawione jakimiś "upiększającymi" roślinkami w doniczkach. Architektura jest takim samym dziełem sztuki, jak np. obrazy na płótnie. Oglądamy obrazy na płótnie, a nie kwiatki w doniczkach przed nimi.
Drzewa zasłaniają zabytki w Toruniu. Dlaczego np. zabytkowe kościoły w innych miastach nie są szczelnie zasłonięte?, dlaczego widać w pełni np. katedrę św. Szczepana w uznanym za Najbardziej Zielone Miasto na Świecie, Wiedniu (>>>)?, dlaczego nie są szczelnie zasłonięte drzewami wokół: katedra z krzywą wieżą w Pizie?, Mariacki w Krakowie?, Notre Dame w Paryżu?, katedra w Kolonii?, najważniejsze zabytkowe kościoły w Mediolanie, Wenecji, Bolonii, Ferrarze, Florencji, Brugii, Gandawie, Pradze, Wilnie, Norymberdze, Dubrowniku i in.?
- Bo jest zasada ekspozycji zabytku.
W Toruniu mamy natomiast bezmyślne, histeryczne i paniczne wołanie "betonoza" na wszystko i wszędzie.
Zabytki, zabytkowe i historyczne wnętrza urbanistyczne są świadectwem dawnych epok, powinny zatem jak najwierniej przedstawiać dawną organizację przestrzenną, organizację panoram, widoków i wnętrz urbanistycznych; powinny pokazywać dawny wygląd, dawną funkcję i kontekst otoczenia. Jeśli więc w swej oryginalnej, historycznej funkcji obiekt nie był otoczony drzewami, to obecnie m.in. ze względów dydaktycznych również nie powinien być. I w Wiedniu - najbardziej zielonym mieście na świecie - nie jest. Na tym m.in. polega OCHRONA ZABYTKÓW, zwłaszcza w mieście UNESCO, że są eksponowane, a nie zasłaniane. Dlatego w najbardziej zielonym mieście na świecie, w Wiedniu, w historycznej przestrzeni urbanistycznej dominuje architektura, nie drzewa zasłaniające architekturę. Tak samo jest w Wenecji, Florencji, Mediolanie, Rzymie i wielu innych miastach, również tych z klimatu śródziemnomorskiego.
Jest bowiem zasada ekspozycji zabytku (w Toruniu nie przyjęła się). Jest zasada ekspozycji każdego zabytku i dlatego np. eksponowane w muzeach dzieła sztuki, obrazy nie są obstawione i zastawione jakimiś "upiększającymi" roślinkami w doniczkach. Architektura jest takim samym dziełem sztuki, jak np. obrazy na płótnie. Oglądamy obrazy na płótnie, a nie kwiatki w doniczkach przed nimi.
Drzewa zasłaniają zabytki w Toruniu. Dlaczego np. zabytkowe kościoły w innych miastach nie są szczelnie zasłonięte?, dlaczego widać w pełni np. katedrę św. Szczepana w uznanym za Najbardziej Zielone Miasto na Świecie, Wiedniu (>>>)?, dlaczego nie są szczelnie zasłonięte drzewami wokół: katedra z krzywą wieżą w Pizie?, Mariacki w Krakowie?, Notre Dame w Paryżu?, katedra w Kolonii?, najważniejsze zabytkowe kościoły w Mediolanie, Wenecji, Bolonii, Ferrarze, Florencji, Brugii, Gandawie, Pradze, Wilnie, Norymberdze, Dubrowniku i in.?
- Bo jest zasada ekspozycji zabytku.
W Toruniu mamy natomiast bezmyślne, histeryczne i paniczne wołanie "betonoza" na wszystko i wszędzie.
Zabytki, zabytkowe i historyczne wnętrza urbanistyczne są świadectwem dawnych epok, powinny zatem jak najwierniej przedstawiać dawną organizację przestrzenną, organizację panoram, widoków i wnętrz urbanistycznych; powinny pokazywać dawny wygląd, dawną funkcję i kontekst otoczenia. Jeśli więc w swej oryginalnej, historycznej funkcji obiekt nie był otoczony drzewami, to obecnie m.in. ze względów dydaktycznych również nie powinien być. I w Wiedniu - najbardziej zielonym mieście na świecie - nie jest. Na tym m.in. polega OCHRONA ZABYTKÓW, zwłaszcza w mieście UNESCO, że są eksponowane, a nie zasłaniane. Dlatego w najbardziej zielonym mieście na świecie, w Wiedniu, w historycznej przestrzeni urbanistycznej dominuje architektura, nie drzewa zasłaniające architekturę. Tak samo jest w Wenecji, Florencji, Mediolanie, Rzymie i wielu innych miastach, również tych z klimatu śródziemnomorskiego.
Zobacz też:
Powrót do:
