To musisz wiedzieć o Toruniu
Miejsce z ponad 1200-letnią historią
![](http://www.toruntour.pl/upload/image/miedzioryt_Christiana_Daniela_Pietescha%2C_1684.png)
Miasto podwójne
Jedno z kilku największych i najbogatszych miast
![](upload/image/ratusz_z_pdt.bmp)
Miasto pomorskie
![](http://toruntour.pl/upload/image/rynekstm19malowidla220317.png)
Pierniki, Mikołaj Kopernik i gotyk
![](upload/image/pomnikkopernika220317.jpg)
Miasto o międzynarodowej rozpoznawalności
![](http://www.toruntour.pl/upload/image/ratuszzlotuptaka210216.jpg)
Pierwszy ośrodek krzyżacki
Toruń jest pierwszym miejscem, dokąd przybyli Krzyżacy sprowadzeni do Polski przez księcia mazowieckiego Konrada. Był rok 1231 r. kiedy przeprawiwszy się z Kujaw przez Wisłę na Ziemię Chełmińską (będącą wtedy we władaniu owego księcia mazowieckiego) założyli na wielkim dębie swoją pierwszą warownię. Stała się ona bazą dla podboju pogańskich Prusów i stworzenia tu potężnego państwa krzyżackiego. Wkrótce, bo w 1233 r. (lub raczej w 1232 r.; zobacz: Kiedy założono Toruń?) przywilejem lokacyjnym zorganizowali tu Krzyżacy nowoczesne miasto nadając mu nazwę Thorun, które - wbrew oczekiwaniom założycieli - wyrosło wkrótce na najpotężniejszy ośrodek gospodarczy, kulturalny i polityczny państwa krzyżackiego, stając się jednym z największych miast w Europie środkowej. Toruń pełnił istotną rolę w strukturze administracyjnej zakonu krzyżackiego, a tutejsi komturowie byli zaufanymi doradcami wielkich mistrzów; był to ważny ośrodek z racji swojego nadgranicznego położenia.
Miasto dwóch zamków
Które miasto na swoim obszarze ma aż dwa średniowieczne zamki? Toruń z racji swojego nadgranicznego położenia (w czasach krzyżackich Wisła w okolicach Torunia stanowiła granicę między państwem krzyżackim a Królestwem Polskim) dziś pochwalić się może posiadaniem - wprawdzie ruin - dwóch zamków, należących pierwotnie do dwóch różnych państw: XIII-wieczny gotycki zamek krzyżacki w Toruniu oraz XV-wieczny gotycki polski zamek Dybów położony niemal na przeciwległym brzegu Wisły.
Hanzeatycka potęga gospodarcza
![](http://www.toruntour.pl/upload/image/mapahanzy1400r030317.jpg)
Nadwiślański port
![](upload/image/porttorun280317.jpg)
.
Potężna twierdza obronna
![](http://toruntour.pl/upload/image/plan_meriana_1641.jpg)
Miasto naj - pierwsze
![](http://toruntour.pl/upload/image/pantadeusztablica290317.jpg)
Lokowany w ramach kolonizacji niemieckiej Toruń był na tych ziemiach pionierem władzy samorządowej i najważniejszym ośrodkiem kształtowania się poczucia tożsamości stanowej mieszczaństwa. Razem z lokacją Torunia i Chełmna w 1233 r. (lub w 1232 r.) pojawił się zachodni, nowoczesny model miasta, różniącego się od grodów w sensie prawnym i gospodarczym.
![](http://toruntour.pl/upload/image/drugipokojtorunski131017.png)
Z kolei członkostwo Torunia w Hanzie było drugim elementem mającym znaczenie w kwestii wpływu tego miast na historię powszechną. Do tej najważniejszej organizacji handlowej średniowiecza Toruń należał już kilkadziesiąt lat po lokacji (na pewno przed 1280 r.) i stał się jednym z jej najważniejszych członków. W ten sposób Toruń bardzo szybko włączył się do systemu gospodarki europejskiej i stał się jej ważnym ogniwem. O znaczeniu naszego miasta świadczy m.in. fakt, że kilku torunian pełniło funkcję starszych kantoru Hanzy w Brugii - ówczesnym centrum finansowym Europy północnej. Jednym z nich był burmistrz Johann von Soest, którego płyta nagrobna znajduje się w toruńskiej katedrze Świętojańskiej.
Po trzecie Toruń walnie przyczynił się do upadku państwa krzyżackiego i włączenia Prus Królewskich do Królestwa Polskiego. Torunianie odgrywali główne role w antykrzyżackim Związku Pruskim, doprowadzili do aktu inkorporacji ziem pruskich do Polski i mieli olbrzymi wkład w finansowanie polsko-krzyżackiej wojny trzynastoletniej (1454-1466). A w działaniach zbrojnych nie ograniczyli się tylko do zburzenia "swojej" warowni. Uczestniczyli też m.in. w zdobywaniu zamków w Brodnicy i Świeciu. Efekt był taki, że kończący wojnę II pokój toruński w 1466 r. zlikwidował państwo krzyżackie w dotychczasowej formie, a jego najcenniejsze ziemie trafiły do państwa polskiego. To otworzyło drogę Rzeczpospolitej do Bałtyku (zobacz: Toruń buntuje się przeciwko krzyżakom).
Jeden z największych zespołów zabytkowych
![](upload/image/zlotuptaka270317.jpg)
Miasto kultury, nauki i sztuki
![](upload/image/00000001.jpg)
Miasto królewskie
![](http://www.toruntour.pl/upload/image/salakrolewska140417p.png)
Miasto międzywojenne
![](upload/image/urzadmarszlakowskiprzedwoj080417a.jpg)